متن فوق طلیعه گزارشی خواندنی است که یک سال پیش به قلم دکتر فرشاد فروزش در معرفی و حفظ یک بنای تاریخی منتشر شده است (اینجا). اما امروز همان بنای تاریخی با ندانم کاری شهرداری در وضعیتی بدتر به سر می برد و به اسم «مرمت»، سنگ ها و نقوش آن برای همیشه از بین رفته است.

در جوار امامزاده احمد مقبره افراد دیگری نیز وجود دارد. مقبره زیبای همسر و دختر امیرکبیر و خواهر ناصرالدین شاه قاجار و قبور سرداران قاجار هرمزخان، خسروخان و… که البته اصل بنا توسط ظل السلطان حاکم ستمگر اصفهان آسیب دیده است.

***
دکتر فرشاد فروزش استاد پیشین دانشگاه امام علی علیه السلام و استاد مدعو دانشگاه های سپاهان شهر سه سالی است که در اصفهان ساکن است و تاریخ این شهر را مورد مطالعه قرار داده است. وی در پاسخ به خبرنگار ما از وضعیت این میراث فرهنگی می گوید:

مقبره ای که شما می فرمایید مربوط به دوران صفویه است. این مقبره واقع در امامزاده احمد نزدیک میدان نقش جهان و در راستای بازار حسن آباد است.
در یکی دو ماه اخیر گروهی برای ترمیم آن مکان اقدام کرده اند و روی سنگ سومنات رنگ ریخته اند که فوق العاده جای تعجب دارد، قطعه اصلی این سنگ سومنات الآن در فرانسه است که کشور فرانسه برای بازگرداندن همان سنگ درخواست ۴۰۰ میلیون دلار کرده است.
در سمت راست بنا خود امامزاده واقع شده است و مقبره خواهر ناصرالدین شاه که همان همسر امیرکبیر است و دختر امیرکبیر در سمت چپ واقع شده است.
این استاد تاریخ می افزاید: بنده در دانشگاه برای دانشجویان رشته مرمت تدریس می کنم و خودم هم مرمت می کنم؛ باید توضیح دهم که مرمت یعنی بازسازی نه اینکه ما وقتی بخواهیم جایی را مرمت کنیم، آنجا را کلا خراب کنیم و از بین ببریم!

در داخل این مقبره نقوشی وجود داشته و نقش بسته بود که اخیرا به اسم مرمت روی آن آیینه زده اند، کتیبه ای داخل امامزاده احمد است که طلاکاری بوده و الآن بر روی طلاهای صفویه گچ کشیده اند. سنگ قبری کف آنجا بود مربوط به نوادگان دختر الله وردی خان (سازنده سی و سه پل) مربوط به سنه ۱۱۶۴ هجری قمری (۳۰۰سال پیش) حال به اسم «مرمت» سنگی را که شاید بیش از صدها میلیون تومان قیمت دارد آسیب زده اند.

نقوشی آنجا بود که به نام مرمت روی آن را رنگ زده اند، آنجا را موکت کرده اند و صندلی گذاشته اند. من چند سری با دانشجوهایم آنجا رفته ام ولی چند روز قبل که آنجا رفتیم تعجب کردیم و شکه شدیم.
شهرداری آمده لطفی بکند، آمده کف آنجا را سنگ فرش کرده است و سنگ قبرها را کنده است. مقبره هرمزخان و خسروخان که مقبره شان کف حیاط بود بعد از پیگیری های فراوان چند روز پیش آمدند و روی قبر هرمزخان شیشه گذاشته اند.
دکتر فروزش با ناراحتی خطاب به آنهایی که قصد مرمت دارند می گوید: اینها باقی مانده آثاری است که برای ما باقی مانده، چرا ما آثاری را که داریم حفظ نمی کنیم، چرا می روید به اسم مرمت، رنگ و نقاشی می کنید، این آثار باید حفظ شود و علاوه بر حفظ باید احیا شود.

فیلم زیر توسط دکتر فرشاد فروزش تهیه شده و در اختیار ندای اصفهان قرار گرفته است. تصاویر قبل و بعد این میراث فرهنگی قابل مقایسه است که جای بسی تأسف دارد.

آسیب به کاشی های مسجد امام

این کارشناس فرهنگی به آسیب های وارده به کاشی های مسجد امام نیز اشاره کرد و گفت: ما همان روزی که به امامزاده احمد آمدیم قبل از آن مسجد امام (ره) را هم بازدید کردیم و من آنجا دیدم که در یکی از صحن ها قصد داشتند گنبد را اصلاح کنند (که فیلم و عکسش را هم گرفته ام)، گرد و خاک و براده های آجر و خاک داشت روی کاشی های ۴۰۰ ساله را می گرفت، الآن دارند کار می کنند ولی عملا به کاشی ها آسیب می زنند.
دلم برای بقایای آثار تاریخی می سوزد، ما در کلاس های تاریخ درس می دهیم که بدترین حاکم اصفهان ظل السطان بود که بیش از ۱۶۰ کاخ را نابود کرد، من احساس می کنم ظل السطان هنوز زنده است!

برای دریافت فیلم ها کلیک کنید:

تخریب کاشی های مسجد امام، فیلم 1 : دریافت

تخریب کاشی های مسجد امام، فیلم 2 : دریافت