به گزارش صبح الوند، اوایل دهه ۷۰ بود که تبلیغات بسیار گسترده ای برای کاهش تعداد فرزندان آغاز شد، شعار «فرزند کمتر، زندگی بهتر» بر در و دیوار شهر خودنمایی کرد و این تا جایی بود که حتی بر روی بسیاری از کالاها و تبلیغات تلویزیون هم وجود داشت تا بتواند اثرگذاری داشته باشد.

رفته رفته این شعار آنقدر جای خود را باز کرد که فرزندان خانواده ها که در گذشته حدود شش نفر بودند به دو فرزند رسیدند و امروز نیز دنیای تک فرزندی روز به روز وسیع تر می شود.

اگرچه در همان سالها این شعار و تبلیغات اثرگذاری خود را نشان داد و در کاهش جمعیت موثر بود اما امروز زنگ خطری برای نرخ رشد جمعیت در کشور نواخته شده که متاسفانه مسئولین صدای این زنگ خطر را نمی خواهند بشوند و بیخیال برنامه ریزی برای رفع این بحران شده اند.

کاهش نرخ جمعیت

از یک سو مشکلات اقتصادی و معیشتی و از سوی دیگر نبود مشوق های لازم برای فرزند آوری دست به دست هم داده اند تا نرخ جمعیت هر روز کاهش یابد، این در حالیست که امروز کشور ما یکی از کشورهای جوان دنیا محسوب می شود اما کاهش نرخ جمعیت می تواند در آینده تهدیدی بزرگ محسوب شود.

جمعیت جوان در هر کشور یکی از مولفه های امنیت و قدرت است به طوری که اگر کشوری جمعیت جوان نداشته باشد در معرض تهدیدها و آسیب هایی از سوی دشمن قرار می گیرد.

علیرغم همه این مسائل تقلید از غرب و برخی از رفتارهای کشورهای دیگر و اروپایی در امر کاهش نرخ جمعیت اثر گذار بود تا جایی که امروزه تمایل جوانان برای فرزند آوری کاهش یافته و بسیاری از مسائل حاشیه ای دیگر را در اولویت زندگی خود قرار می دهند.

تبلیغات دشمن برای کاهش جمعیت

تبلیغات پوچ دشمن برای کاهش جمعیت زنگ خطری جدی است و برای این موضوع باید مسئولان از جمله دولت و مجلس برای جلوگیری از بحران جمعیت و تشویق جوانان به فرزند آوری اقدام کنند.

نرخ رشد جمعیت در سال ۶۵ حدود ۳٫۹ درصد بوده که این رقم در سال ۹۵ به ۱٫۲۴ درصد رسیده و این رقم طی سال های اخیر کاهش یافته است.

یکی از مولفه های کاهش نرخ جمعیت، کاهش نرخ ازدواج است که آمارها نشان می دهد سن ازدواج در بین جوانان بالا رفته و جوانان اولویت های دیگری از جمله تحصیلات، رفاه زندگی و داشتن شغل مناسب را در اولویت زندگی خود قرار داده اند.

البته داشتن شغل مناسب و حداقل امکانات برای هر زندگی مشترک یک ضرورت است اما حساسیت زیادی در هر یک از این حوزه ها می تواند سن ازدواج را بالا برده و از سوی دیگر زاد و ولد را کاهش دهد.

کاهش ازدواج و هزینه های سرسام آور

این موضوع نشان می دهد که جوانان فرصت زیادی برای فرزند آوری در سنین بالا را ندارند در حالی که از همین فرصت هم سالها برای ایجاد رفاه کامل برای یک فرزند استفاده می کنند و در نهایت کاهش جمعیت را به دنبال دارد.

اگرچه برخی از زوجین دچار مشکلات ناباروری هستند و تمایل به داشتن فرزند دارند اما هزینه های بالای درمان ناباروری و عدم پذیرش از سوی برخی بیمه ها سبب می شود تا برخی از زوجین توان خرج و مخارج  درمان ناباروری را نداشته باشند.

بسیاری از زوجین بعد از تشکیل خانواده باید سالها کار و تلاش کنند تا بتوانند مبالغی را برای فرزند آینده خود پس انداز نمایند، در حالی که برخی از زوجین حتی دفترچه بیمه برای هزینه های دوران بارداری هم نداشته و علاوه بر این هزینه های شیر خشک و پوشاک هم آنقدر زیاد است که هر ماه درصد قابل توجهی از هزینه را به خود اختصاص می دهد.

عدم مشوق های دولت برای تشکیل زندگی جوانان

متاسفانه مشوق های لازم برای ترغیب جوانان به امر ازدواج و فرزند آوری از سوی دولت بسیار ضعیف است و این خود دلیلی بر کاهش موالید شده است.

در سال ۹۳ مقام معظم رهبری سیاسیت های کلی جمعیت را در این راستا ابلاغ کردند تا در راستای افزایش جمعیت برنامه ریزی و اقداماتی صورت گیرد، سیاست هایی از جمله رفع موانع ازدواج، اختصاص تسهیلات مناسب برای مادران باردار، خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبت‌های پزشکی در جهت سلامت باروری و فرزندآوری، نهادینه‌سازی سبک زندگی اسلامی از مهمترین سیاست ها محسوب می شوند.

اما علیرغم این موضوعات برخی از مسئولین با خواب خرگوشی، خیلی راحت از کنار موضوع مهم جمعیت می گذرند و بی تفاوتی آنها در این مسئله مهم کاملا مشهود است.

تنهایی، سهم کودکان تک فرزند

در میان این همه هیاهوی جمعیت، تک فرزندی این روزها در بین بسیاری از خانواده ها گسترش یافته و فرزندان زیادی به جای داشتن خواهر و برادر، امکانات و رفاهیات بیشتری دارند.

این کودکان هیچگاه طعم رقابت و یا بازی های شیرین با هم بودن در یک خانه را درک نمی کنند و قربانی دغدغه ها و تفکرات والدینی می شوند که به تک فرزندی برای داشتن رفاهی بیشتر ایمان دارند.

در آینده واژه های خاله، عمه، دایی و عمو برای بسیاری از کودکان تک فرزند غریبه می شود، کودکانی که روزها و شب هایشان را با عروسک ها و ماشین های بی جان سپری کرده اند.

ضرورت کار فرهنگی و مشوق ازدواج برای جوانان

فریبا احمدی کارشناس خانواده در گفت و گو با خبرنگار سفیرافلاک اظهار داشت: کاهش جمعیت دلیل های مختلفی دارد که یکی از آنها بالا رفتن سن ازدواج است به طوری که جوانان ترجیح می دهند تحصیلات دانشگاهی داشته باشند و بعد از آن حتما در یک شغل مشغول به کار شوند.

وی افزود: گاهی دوران تحصیل و یافتن شغل جوانان به ۸ سال هم می رسد و طلایی ترین دوران زندگی جوانان برای یافتن شغل و یا تسهیلاتی برای ایجاد شغل اینگونه سپری می شود.

احمدی تصریح کرد: بسیاری از جوانان دلیلشان برای تاخیر در ازدواج، مشکلات اقتصادی است و با توجه به هزینه های سنگین برای برگزاری مراسم، رهن یک خانه و یا وسایل اولیه زندگی باید تسهیلاتی دریافت کنند که با توجه به این هزینه ها، رقم تسهیلات ازدواج را کافی نمی دانند.

کارشناس خانواده عنوان کرد: رشد جمعیت نیاز به کار فرهنگی و مشوق هایی اساسی دارد تا زوجین با خیال راحت برای تشکیل خانواده و فرزند آوری برنامه ریزی کنند.

لحاظ شدن سیاست های تشویقی

وی بیان کرد: بسیاری از زوجین هم پس از تشکیل خانواده مرفه بودن فرزند را در اولویت قرار می دهند به طوری که می خواهند هر آنچه امکانات و راحتی است را یکجا برای کودک خود فراهم کنند در حالی که بیشترین نیاز کودک همبازی و داشتن خواهر و برادر است.

احمدی اظهار داشت: علاوه بر همه این موارد، برخی از مادران شاغل از بچه دار شدن نگران هستند که یا ممکن است شغل خود را از دست بدهند و یا این که مراقبت های لازم از کودک صورت نگیرد در حالی که نیاز است برای مادران شاغلی که بچه دار می شوند سیاست های تشویقی در نظر گرفته شود و شرایط را برای آنها و کودک مناسب کنند.

کارشناس خانواده تصریح کرد: آثار منفی تک فرزندی تهدیدی است که خانواده ها باید جدی بگیرند، کودکان تک فرزند از بسیاری بازی های دسته جمعی و یا گروهی محروم هستند و در واقع برخی از تجربیات را هیچ گاه درک نمی کنند در حالی که خانواده هایی که چند فرزند دارند در آینده بهتر می توانند در جامعه حاضر شوند و در کارهای گروهی و جمعی شرکت کنند.

دولت و مجلس برای افزایش جمعیت برنامه ریزی کنند

مهرداد ویسکرمی نماینده مردم خرم آباد در مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبرنگار سفیر افلاک اظهار داشت: با توجه به معیارهای افزایش جمعیت، جمعیت کشور با کاهش همراه است که در دهه های آینده ممکن است به یک بحران تبدیل شود.

وی افزود: کاهش جمعیت بر اثر سیاست هایی است که در دراز مدت اجرا شدند و برای این موضوع برخی از صندوق های جهانی که حاضر نبودند داروی مردم ما را تامین کنند، در این کار کمک کردند.

ویسکرمی تصریح کرد: سالها سیاست هایی مبنی بر کاهش جمعیت در کشور اجرا شد تا جایی که امروز در در برخی از استانها جمعیت، به سمت رشد منفی حرکت می کند که در دهه های اخیر مشکلاتی ایجاد می کند.

نماینده مردم خرم آباد در مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: در همین راستا دولت و مجلس یازدهم وظیفه دارند برنامه ریزی و اقداماتی انجام دهند و مدیریت های لازم را برای اجرای برخی برنامه ها اجرایی کنند.

کلید خوردن طرح افزایش جمیعت و تعالی خانواده در مجلس

وی بیان کرد: طرح «افزایش جمعیت و تعالی خانواده» در مجلس کلید خورده که طرح مفصلی است که در کمیسیون فرهنگی آماده شده و نظراتی روی آن داده شده است.

ویسکرمی با اشاره به مولفه های این طرح افزود: با تصویب این طرح، مشوق هایی که برای آن در نظر گرفته شده می تواند گامی برای افزایش جمعیت باشد از جمله ازدواج، افزایش جمعیت و فرزند آوری، افزایش تعداد فرزندان، مشوق هایی برای پدر و مادر، حمایت از بانوان شاغل برای بچه دار شدن بخشی از این طرح است.

نماینده مردم خرم آباد در مجلس شورای اسلامی گفت: اگر این طرح اجرایی شود طرح رضایت بخش و خوبی است که این طرح نوشته شده و در کمیسیون فرهنگی آماده بود و در مرحله ای است که بعد از این که پژوهش ها و قوانین مجلس هم نظر دهند، بنا بر تشخیص هیات رئیسه طبق اولویت بندی وارد صحن مجلس می شود که در مرحله تصویب قرار داده شود.

انتظار می رود تا دیر نشده برنامه ریزی لازم برای ارائه مشوق هایی به جوانان برای امر ازدواج و فرزندآوری در نظر گرفته و جلوی خطر جدی کاهش جمعیت گرفته شود.