به گزارش صبح الوند به نقل از فارس، قریب 13 ماه از امضای توافقنامه برجام میان ایران  و 5+1 گذشته است. توافقی که طبق آن قرار بود تمامی تحریم‌های ظالمانه علیه کشورمان ملغی گشته وموانع برسر اقتصاد ایران برداشته شود تا با جهتی چشمگیر در اقتصاد ایران، شاهد گشایشی خاص در زندگی مردم باشیم. اما اکنون نه تنها منتقدان که حتی نزدیکترین یاران و همراهان دولت نیز معترفند برجام به خوبی اجرا نشده و تاکنون دستاوردی برای ایران نداشته است، اما واقعا مشکل کجاست؟

پس از امضای اولیه توافق برجام توسط تیم وزارت خارجه با طرف غربی و بررسی آن در شورای عالی امنیت ملی و مجلس، رهبر معظم انقلاب در نامه‌ای به رئیس جمهور، شروط 9 گانه‌ای را برای اجرای برجام در نظر گرفتند و اجرای برجام را منوط به رعایت این شروط کردند.

در بند اول این شروط آمده بود: «از آنجا که پذیرش مذاکرات از سوی ایران اساساً با هدف لغو تحریم‌های ظالمانه‌ اقتصادی و مالی صورت گرفته است و اجرائی شدن آن در برجام به بعد از اقدام‌های ایران موکول گردیده، لازم است تضمین‌های قوی و کافی برای جلوگیری از تخلّف طرف‌های مقابل، تدارک شود، که از جمله آن اعلام کتبی رئیس‌جمهور آمریکا و اتّحادیه اروپا مبنی بر لغو تحریم‌ها است.»

آیا به راستی این تضمین‌ از طرف مقابل گرفته شد یا اینکه مسئولان دیپلماسی با خوش‌خیالی، امضای مسئولان غربی پای برجام را همین تضمینی دانستند که رهبر انقلاب برآن تصریح کرده‌اند.

در بند دیگر نامه آمده بود: «در سراسر دوره‌ هشت‌ساله، وضع هرگونه تحریم در هر سطح و به هر بهانه‌ای (از جمله بهانه‌های تکراری و خودساخته تروریسم و حقوق بشر) توسّط هر یک از کشورهای طرف مذاکرات، نقض برجام محسوب خواهد شد و دولت موظّف است طبق بند 3 مصوّبه‌ مجلس، اقدام‌های لازم را انجام دهد و فعّالیّت‌های برجام را متوقّف کند.»

طی این یکسال تا کنون بارها و بارها شاهد اعمال تحریم‌های جدید علیه کشورمان توسط دولت آمریکا، کنگره و یا دادگاه‌های امریکایی بوده‌ایم که هر عقل سلیمی این تحریم‌ها را با متن و روح برجام در تناقض کامل می‌بیند اما دولتمردان محترم نه تنها به این روند اعتراض قاطع نداشتند بلکه هر بار بسان سخنگوی کاخ سفید در صدد توجیه اقدامات آمریکایی‌ها برآمدند و با آسمان وریسمان‌کردن مُصر بودند به جامعه القا کنند که این تحریم‌ها نقض‌کننده برجام نیست. وقتی طرف غربی این انفعال را از دولت و دستگاه دیپلماسی ما دید، هر روز بر گستاخی و انتظارات خود افزود. چرا که به این نتیجه رسید که با هر اقدامی، دولت ایران  توافق را برهم نخواهد زد.

در نامه رهبری، نوسازی کارخانه آب‌سنگین اراک و معامله اورانیوم غنی‌شده موجود در برابرکیک زرد را اولا منوط به بستن رسمی پرونده ایران در آژانس یا همان (PMD) و همچنین بستن قرارداد مطمئن و گرفتن تضمین کافی دانسته شده بود اما به راستی این خواسته محقق شد؟ یا اینکه قبل از اینکه غربی‌ها به تعهدات خود عمل کنند، قلب اراک با بتن پر شد و بخش اعظم اورانیوم غنی شده به خارج از کشور منتقل شد؟

در بند هشتم شروط رهبر انقلاب آمده بود « توجّه شود که در موارد ابهام سند برجام، ‌تفسیر طرف مقابل مورد قبول نیست و مرجع، متن مذاکرات است.»

امااکنون می‌بینیم طرف آمریکایی هر جا که به نفع خود می‌بیند به متن برجام استناد می‌کند و هر جا که احساس می‌کند برجام خواسته وی را در باج‌خواهی از ایران برآورده نمی‌کند با سناریوی «روح برجام» به تقابل با ایران برمی‌خیزد و از آنجا که پیش‌بینی یک داور قوی و در عین حال بی‌طرف در این موارد نقض برجام نشده، دست ایران برای تظلم‌خواهی خالی است.

طی چندماه گذشته روزبه روز موج انتقادات از دولت در خصوص عدم انجام تعهدات طرف مقابل در برجام رو به فزونی گذاشته است و دولتمردان هر چند روزهایی اولیه با بیان اینکه هنوز فرصت هست وعده سر خرمن می‌دادند اما اکنون با سپری‌شدن 7ماه پاسخی برای انتظارات جامعه ندارند و ناچارند با مردم و کارشناسان در بدعهدی آمریکا و متحدانش همنوا شوند و اذعان کنند که تحریم‌ها برداشته شده است اما روی کاغذ!

یقینا اگر حتی بخشی از شروط رهبر انقلاب را نیز دولت در اجرای برجام رعایت می‌کرد و با ذوق‌زدگی فراوان، اقدامات فراتر از انتظار غربی‌ها (به اذعان مسئولان غربی) را انجام نمی‌داد اکنون دستش برای اقدام متقابل در نقض عهد غربی‌ها خالی نبود.

یادمان نرفته که جناب رئیس جمهور در اولین نشست خبری خود بعد از اجرایی‌شدن برجام در پاسخ به خبرنگاری که از شیوه پاسخ ایران به نقض عهد آمریکا و غرب در برجام پرسیده بود، پاسخ داد: «مردم ایران در طول زمان از دولت ایالات متحده امریکا بدعهدی‌ها و ظلم‌های فراوانی دیده‌اند لذا بنا نیست ما به‌خاطر برجام به کشوری مثل امریکا اعتماد کنیم. اگر آنها در اجرای برجام نقض عهد کنند، سازوکاری در خود برجام پیش‌بینی شده که طبق آن مسئله را دنبال می‌کنیم و اگر در زمینه‌های دیگر امریکایی‌ها اقدامی را انجام دهند باز هم پاسخ متقابل را دریافت خواهند کرد.»   

حال که حتی تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای نیز از بدعهدی آمریکا در برجام سخن می‌گویند، طبق وعده رئیس‌جمهور مبنی بر پیش‌بینی سازوکاری در برجام در صورت نقض عهد برجام توسط طرف غربی، اکنون زمان «پاسخ متقابل» ایران به آمریکا و متحدانش فرارسیده است.

انتهای پیام/