به گزارش صبح الوند به نقل از اوای فامنین،  نهمین امام محمد بن علی ملقب به تقی و جواد. پدرش علی بن موسی و مادرش ام ولد(کنیز) بوده است که در اصل نام او سبیکه بود و امام رضا(ع) او را خیزران نامید. او اهل نوبه بود.

تولد آن حضرت در دهم ماه رجب سال 195 بوده است و برخی مطلق ماه رجب را گفته اند و از روز آن نامی نبرده اند و روایت 15 رمضان بیشتر شهرت دارد. محل دفن امام جواد(ع) در جوار قبر جدش امام موسی کاظم(ع) قرار دارد .معتصم عباسی در آغاز سال 220 آن حضرت را به بغداد طلبید. در آن شهر اقامت داشت تا در آخر ذی القعده به شهادت رسید. در تـاریـخ شهادت نهمین امام شیعیان حضرت جوادالائمه علیه السلام روایات گوناکونی وارد شده است،

چنانکه مسعودى، روز شهادت حضرت را در پنجم ذى الحجه سال 219 ه.ق می داند، اما طبق مشهورترین روایات، عروج ملکوتی ایشان در آخر ماه ذى القعده سال 220 هجرى قمری بوده است، و در آن هنگام از سن شریفش تنها 25 سال و چند ماه گذشته بود.

معتصم از سه نفر نگرانی داشت: اول امام جواد، دوم محمدبن هارون و سوم جعفربن مأمون. لذا تصمیم جدی داشت این سه نفر را از بین ببرد. و با سعایت احمد بن ابو داود، معتصم تصمیم به قتل امام گرفت و دستور داد ضیافتی را ترتیب دهند و امام جواد را هم دعوت کردند و در غذای ایشان سم ریختند. و اصرار کرد و حضرت به ناچار اجابت فرمود. وقتی امام طعام را میل نمود اثر زهر را در گلوی خود احساس کرد و برخاست و اسب خود را خواست و چون به خانه رسید آثار زهر در بدنش ظاهر شد و در تمام روز و شب از شدت درد به خود پیچید تا اینکه به اجداد خود ملحق شد.

 پس از رحلت یک امام به دلیل مشکلاتی که به وجود می‌آمد تا مدّت زمانی ارتباط شیعیان با امام بعدی بسیار محدود می‌شد. حتی وکلای آن حضرت هم که در بلاد اسلامی حضور داشتند، در برقراری ارتباطشان با امام، با دشواری هایی روبرو می‌شدند .

نهمین امام شیعه حضرت امام محمد تقى علیه السلام در كودكى عهده دار امر رهبری و امامت جامعه اسلامی شدند و در همان زمان دانش سرشار آن بزرگوار دوست و دشمن را به حیرت و شگفتى واداشت. مناظرات علمی آن حضرت با شخصیت‌های بزرگ جهان اسلام و فتواهای دقیق ایشان در مسائل گوناگون علمی، در تاریخ پربار علم همچون خورشیدی تابان بر تارک مکتب پویای تشیع می درخشد.
 
 
شیعه، تحت تاثر تعالیم والی عترت رسول خدا علیهم السلام و به جهت پاى بندی به سیره قرآن مبنی بر اعتماد بر عقل و تسلیم در برابر داورى آن در اعتقادات، ممتاز گشته است. این فرقه همواره از شناخته شده ترین فرق، و داراى رساترین برهان و سرسخت ترین مواضع در صحنه درگیرى هاى فكرى بوده است. در دوران خلافت عباسیان عظمت فكرى شیعه بدان حد رسیده بود كه حكومت ناچار شد با مقتداى آنان، یعنى امام رضا علیه السلام (بصورت بیعت گرفتن براى ولایت عهدى) سازش كند. این سازش، نشانه میزان توان و نفوذ این مکتب، و تاثیر اندیشه های آن در میان مردم و در موضع گیرى هایشان مى باشد
 
 

بی گمان بازخوانی جايگاه و نقش امام جواد(علیه السلام) در نظام ولايی برای پاسخ گويی به برخی از پرسش ها و شبهاتی كه از سوی مخالفان و حتی دوستان مطرح می شود امری ضروری و بايسته است. 
 

امام جواد(ع) بر منبر رسول الله(ص) رفت و فرمود: «من محمدبن علی الجواد هستم. من نسب های همه مردم را می دانم، چه مردمی که به دنیا آمده اند و چه مردمی که به دنیا نیامده اند. ما این علم را قبل از این که عالم هستی خلق شود، داشته ایم و بعد از فنای عالم هستی نیز این علم را داریم. اگر نبود تظاهر اهل باطل، حکومت اهل گمراهی و شک مردم عوام؛ چیزهایی می گفتم که همه از اولین و آخرین را به تعجب وامی داشت.»

فرزندان امام جواد بنا به نقل مفید- علیه الرحمه - چهار نفر بودند: دو پسر و دو دختر، پسران به نام های محمد و معروف به علی النقی که امام دهم باشد و دیگری موسی معروف به مبرق و جز آن دو پسر دیگری نداشت و دختران به نام فاطمه و امامه. علامه محدث قمی چهار پسر و چهار دختر را گفته اند.

منابع و ماخذ: سایت جامع فرهنگی مذهبی شهید آوینی، کتاب زندگی چهارده معصوم  تألیف محمد باقر مدرس بستان آبادی

یادداشتی از طاهره حاجیلو