به گزارش صبح الوند، در بیان اوصاف، فضایل و مناقب علی ابن ابی طالب(ع) از قرون و اعصارگذشته تا کنون مقالات و کتب بسیار زیادی توسط دانشمندان ملل و ادیان مختلف به زبان های رایج نوشته شده و یا ترجمه گردیده اند و شعرای بسیاری از عرب و عجم در مدح آن حضرت، منظومه ها سرودند. اینکه وصف فضائل علی ابن ابیطالب(ع) در کتب غیر شیعه و حتی غیرمسلمان هم آمده باشد نشان دهنده این است که به قول حافظ:

بهتر آن باشد که سّرِ دلبران/ گفته آید در حدیث دیگران
جورج جرداق، نویسنده معروف مسیحی که اظهار می کند بیش از 200 بار نهج البلاغه حضرت علی(ع) را خوانده است در کتاب خود به اسم« صدای عدالت» می نویسد:« اگر اسناد تاریخی بر وجود چنین انسانی گواهی نمی داد، اندیشه و درک بشر از باور این انسان ملکوتی عاجز بود و وجود او را در حیات زمینیان انکار می کرد.»
استاد شهریار، در مدح آن حضرت علی(ع) قصیده جاودانه ای سرود که وجه امتیاز آن نسبت به سایر مدایح این است که بر اساس رؤیای صادقه آیت الله العظمی نجفی مرعشی، این قصیده به تائیدحضرت امیر(ع) نیز رسید. شهریارسخن پارسی، در یکی از ابیات آن بسیارقصیده زیبا، می گوید:
نه خدا توانمش گفت نه بشرتوانمش خواند/ متحیرم چه نامم شه مُلک لافتی را
حقیقتا، پرورش یافته مکتب اسلام در دامن پیامبراعظم(ص) ورای زمان و مکان و قرون و اعصار است. او «کهکشانی محبوس در کره زمین» و متعلق به افلاک بود که چندروزی برای هدایت ابناء بشر به عنوان « حجت الله علی خلقه» بر این کره خاکی نزول اجلال فرمودند و شاید به همین دلیل است که وقتی در مسجد کوفه با ضربه شمشیر جهل، فرق مبارکشان شکافت، فقط فرمود:
« فزتُ وَ رّبُ الکعبه = به خدای کعبه، رستگار شدم »
برای تشنگان حقیقت، مطالعه مختصری از هزاران سندی که در قرآن کریم یا احادیث نبوی و یا سیره عملی حضرت ختمی مرتبت در سپردن مسئولیت های منحصر به فرد به حضرت علی(ع)، گویای این واقعیت است که او بعد از نبی مکرم (ص) شایسته ترین الگو برای سعادت دنیوی و اخروی ابناء بشر و نه تنها مسلمانان یوده است. ولی افسوس که جامعه مسلمانان درّ گرانبهایی را که خداوند منّان بر آنان عطا فرمود، قدر ندانستند.
اما آنچه مهم است، این است که آیات فراوانی در قرآن کریم در باره امیر مومنان علی(ع) و برتری ایشان بر دیگران و همچنین شأن و منزلت « اهل بیت» نازل شده است، که بسیاری از علمای شیعه و سنی تا 300 آیه را برشمرده‌اند و روایاتی از طریق شیعه و سنی بر آنها دلالت دارد؛ بلکه بعضی از آنها به حد تواتر نیز رسیده است؛ مثل روایاتی که شأن نزول آیه شریفه (انما ولیُکم اللّه‏... ) را در خصوص علی مرتضی(ع) اثبات می کنند
این امر از نظر علمای شیعه روشن است؛ اما در بین بزرگان اهل سنت هم برخی به این مطلب تصریح کرده‏اند و در کتب خودآورده اند. مثلا ، در کتب مختلف علمای اهل سنت آمده است که ، قال ابن عباس :« نزلت فی علی أکثر من ثلاثمائة آیة فی مدحه؛ بیش از سیصد آیه از قرآن کریم، در ستایش از علی (ع) نازل شده است » {سیوطی در تاریخ الخلفاء ،ص172، زینی دحلان در السیرة النبویّة، ج2، ص11 و ابن حجرهیثمی درالصواعق المحرقة، ص 125}
ابن حجر هیثمی در کتاب خود که آن را در رد عقائد شیعه نوشته است، در این باره می‌نویسد:« و روى سعیدبن جبیر، عن ابن عباس، قال: ما نزل فی أحد من کتاب اللّه ما نزل فی علی؛ درحق هیچکس، به اندازه علی(ع)، در کتاب خدا ، آیه نازل نشده است» {الصواعق المحرقة ص 76}
علاوه براین می نویسد که به نقل از ابن عباس روایت شده است:« درباره علی(ع) به تنهایی، سیصد آیه نازل شده است. {الصواعق المحرقه، حیثمی، فصل 3، باب 9، مكتبه القاهره، چاپ مصر، 1312}
بطورکلی مفسرين و محدثين نوشته اند متجاوز از 300 آيه در باره مناقب، فضائل و اثبات امامت آن حضرت در قرآن وجود دارد. در هرصورت روایات علمای اهل سنت در باره تعداد آياتي که در باره ولايت و فضائل علي(ع) نازل شده، خيلي بيش از اينهاست و براي نمونه فقط به تعدادی از آنها اشاره گردید.
مجموع مستندات اعم از آیات، روایات و سیره عملی رسول اکرم(ص) نه تنها بر شأن و منزلت حضرت علی(ع) دلالت دارند بلکه بر وصایت، خلافت و امامت بلافصل ایشان بعد از ارتحال رسول مکرم(ص) دلالت تام دارند. اما اینکه چرا برخی افراد از این حقایق مبرهن تمکین نمی کنند، ریشه در جای دیگری دارد و ارتباطی به ضعف اسناد، یا عدم وضوح و اتقان آنها و یا قابل تفسیر به رأی بودن آن اسناد، ندارد.
هرچند تعبیر برخی از علمای اهل سنت این است که موارد مطروحه دال بر فضائل علی ابن ابیطالب است، نه دال بر امامت و زعامت آن حضرت. اما فقط بخشی از این ادعا درست است، یعنی اینکه اگرچه برخی آیات و احادیث مبیین مناقب حضرت علی(ع) و اهل بیت رسول الله می باشند، اما قطعاً برخی از آنها بر جانشینی بلافصل و خلافت و ولایت و امامت آن حضرت دلالت دارد.
ضمن آنکه، حتی اگر آن اسناد دال بر امامت و خلافت او نباشد و فقط دال بر فضائل امام علی(ع) باشند، بر اساس اصل عقلى« قبح ترجیح مفضولى بر فاضل» یا « قبح تقدم مرجوح بر راجح » فردی که دارای هزاران فضیلت و منقبت مسلم می باشد بر دیگران مقدم است.
استناد به اسناد برادران اهل سنت که در فوق آمد، صرفا به این خاطر بود که گفته شود شرح مناقب و فضائل و حتی اثبات امامت امیرالمومنین (ع) مختص به شیعه و حتی مسلمانان نمی باشد و گرنه برای اثبات حقانیت علی(ع) یک علامه امینی با کتاب گران سنگ« الغدیر» که هویت علمی تشیع در باب امامت ائمه(ع) می باشد به تنهایی کفایت می کند که انسان بر حقانیت امامت بلافصل علی ابن ابیطالب و اولادش یقین حاصل کند.
الغدیری که برای نگارش آن40 سال زحمت شبانه روزی کشیده شد و بیش از 10000کتاب مطالعه و مورد استناد قرار گرفت. کتابی که برای اثبات حدیث غدیر خم از 110 نفر صحابه،84 نفر از تابعین و 360 نفر از علماء از قرن دوم قمری تا کنون، از 24 مورخ، 27 محدث، 14مفسر و 7 متکلم اسلامی استناد می کند و یکی از ابعاد قدرت استدلال و غنای علمی آن اثر جاودانه، احصاء236 مورد القاب و اوصاف حضرت علی(ع) از زبان مبارک رسول الله(ص) می باشد.
امیدوارم این مطلب در این ایام که متعلق است به آن ملجاء بینوایان، به عنوان عرض ادب به ساحت قدسی و محضر اول مظلوم عالم، قسیم النّار و الجنه، حیدر کرّار، فاتح خیبر، اسدالله الغالب، امام علی(ع) مقبول درگاه سخاوتندانه آن یگانه دوران بعد از رسول اکرم(ص)، و شیفتگان اهل بیت عصمت و طهارت قرار گیرد. التماس دعا.

قدرت الله رشیدی پور، پژوهشگر دینی