به گزارش صبح الوند به نقل از فارس، محمدرضا پیرودین در کارگروه تخصصی پژوهش، فناوری و تحول اداری همدان با تأکید بر اینکه تنها سه درصد آب موجود در کره زمین قابل استفاده برای شرب و کشاورزی است، ادامه داد: اگر محدودیت‌های آبی در ایران وجود نداشت، 40 میلیون هکتار زمین به زیر کشت برده می‌شد که افزایش تولید محصولات کشاورزی را در بر داشت.

کارشناس معاونت برنامه‌ریزی استانداری همدان ادامه داد: به دلیل رشد جمعیت، رشد اقتصاد و به تبع آن رشد صنعت، کشاورزی و افزایش سطح بهداشت عمومی نیاز به آب نامحدود شده و تعادل منابع آبی موجود در کشور و میزان بهره‌وری از آن برهم خورده است.

وی با اشاره به اینکه پیش بینی شده تا سال 2025 میلادی، 3.5 میلیارد نفر از جمعیت جهان در مناطق بحران‌زده آبی در دنیا زندگی خواهند کرد، افزود: میانگین بارش باران در جهان 750 میلی‌متر است که این رقم برای ایران به 230 میلی‌متر می‌رسد.

پیرودین با بیان اینکه ایران در ناحیه خشک جهان قرار گرفته و دارای توزیع مکانی و زمانی بارندگی نامناسب است، ادامه داد: در سال 2012 کشور ایران رتبه دوم برداشت از منابع آبی زیرزمینی در دنیا را به دست آورده است.

تبخیر آب در همدان هفت برابر میزان بارندگی

کارشناس معاونت برنامه‌ریزی استانداری همدان با تأکید بر اینکه همدان در یک منطقه نیمه‌خشک قرار دارد که از منابع آب زیرزمینی استفاده زیادی می‌کند، تصریح کرد: میانگین بارندگی در استان به 310 میلی‌متر می‌رسد و تبخیر بالقوه بارندگی در آن هفت برابر این میزان است.

وی خاطرنشان کرد: سالانه در استان همدان 200 تا 250 میلیون متر مکعب بیشتر از ظرفیت منابع زیرزمینی استفاده می‌شود و در طول دهه‌های گذشته به طور متوسط در هر سال 1.5 متر آب‌های زیرزمینی استان افت داشته‌اند.

پیرودین با بیان اینکه به همین دلیل زمین‌های مزروعی استان از دست رفته و دشت‌های قهاوند، فامنین و کبودراهنگ به بیابان تبدیل شده است، تصریح کرد: بر اساس برداشت از منابع زیرزمینی آب، نشست زمین و فروچاله‌ها به وجود آمده‌ که در شهرهای شمالی استان، تأسیسات، امکانات و پروژه‌های زیربنایی چون راه‌آهن و بزرگراه در فامنین را به خطر می‌اندازند.

کارشناس معاونت برنامه‌ریزی استانداری همدان تأکید کرد: یکی از فروچاله‌های موجود در فامنین با یک مدرسه 50 متر فاصله دارد و اگر این فروچاله جلوتر رخ می‌داد کل مدرسه و دانش‌آموزان آن را می‌بلعید.

وی با اشاره به اینکه زمانی برای نگاهداری روستاییان در محل سکونت خود به دنبال ایجاد اشتغال بودیم، گفت: در حال حاضر دغدغه تأمین آب شرب روستایی برای جلوگیری از مهاجرت آنان به شهر را داریم به طوری که شوری آب نیز افزایش یافته است.

همدان با تنش آبی مواجه است

پیرودین با بیان اینکه همدان جزو 11 استانی است که دارای تنش آبی است به طوری که 50 درصد چشمه‌ها و قنوات آن خشک شده است، افزود: علاوه بر این 142 حلقه آب شرب روستای خشک و در سال گذشته به 180 روستا به وسیله تانکر آبرسانی صورت گرفته است.

کارشناس معاونت برنامه‌ریزی استانداری همدان خاطرنشان کرد: اگر به همین شکل ادامه دهیم و سایر مناطق نیز چون دشت‌های قهاوند، فامنین و کبودراهنگ تبدیل به بیابان شوند، کشاورزی استان تعطیل خواهد شد.

وی ادامه داد: متوسط ارزش افزوده تولیدات کشاورزی در ایران به ازای یک متر مکعب آب، هزار تومان است که برابر 30 سنت می‌شود و در سایر کشورهای منطقه و نه توسعه‌یافته به دو دلار می‌رسد.

پیرودین تأکید کرد: با مدیریت صحیح آب‌های زیرزمینی می‌توان بخشی از مشکلات کمبود آب را حل کرده و بین 10 تا 50 درصد در مصرف آب کشاورزی، 40 تا 90 درصد در مصرف آب بخش صنعت و 30 درصد در مصرف آب شرب بدون خدشه بر اهداف توسعه در مصرف آب صرفه‌جویی کرد.

بخش کشاورزی 92 درصد آب استان را می‌بلعد

وی با اشاره به اینکه بیش از 92 درصد منابع آبی استان در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، گفت: ابتدا باید سهم آب در تولید بخش کشاورزی بررسی و الگوی مناسب برای افزایش میزان بهره‌وری در کشاورزی ارائه شود.

کارشناس معاونت برنامه‌ریزی استانداری همدان با اشاره به اینکه بر اساس این موارد طرح پژوهشی آغاز شد تا بتوان چگونگی اعمال مدیریت در بحث مصرف آب و افزایش بهره‌وری را در استان بررسی کرد، گفت: در این طرح سهم عوامل تولید محاسبه و میزان ارزش افزوده آن در هر بخش محاسبه خواهد شد.

وی با بیان اینکه تاکنون مطالعاتی در این حوزه در استان انجام نشده و به همین دلیل به صورت پایلوت مطالعه را در بخش کشاورزی آغاز کرده‌ایم، افزود: پس از مشخص شدن مشکلات در این حوزه به بررسی سایر بخش‌ها مانند صنعت پرداخته می‌شود.

در پایان جلسه این طرح پژوهشی با عنوان «برآورد بهره‌وری آب در بخش‌های مختلف اقتصادی استان و ارائه راهکار افزایش بهره‌وری» توسط اعضای کارگروه به تصویب رسید.