به گزارش صبح الوند به نقل از فارس، استان همدان با مساحت بیش از 19 هزار کیلومتر مربع در غرب کشور واقع شده و دارای 9 شهرستان،27 شهر، 23 بخش، 72 دهستان و 1111 روستا است.

این استان با حدود 2 میلیون نفر جمعیت در دامنه کوه الوند قرارگرفته و در سال 1385 از سوی مجلس شورای اسلامی به عنوان «پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین» به همگان معرفی شد.

آنگونه که تاریخ می‌گوید همدان پیش از این نیز با نام‌های همدانا، هگمتانه و اکباتان پایتخت ایران زمین بوده است.

دارالمؤمنین همدان مهد پرورش بزرگان و مشاهیر تاریخ علم و ادب بسیاری بوده است.

«باباطاهر عریان» را همه شما می‌شناسید.عارف، شاعر و دوبیتی سرای اواخر سده چهارم و اوایل سده پنجم هجری شمسی در این دیار زندگی را درود و بدرود گفت.

«میرزاده عشقی» روزنامه نگار، شاعر و نویسنده دوران مشروطیت، «هوشنگ ایرانی» پدر شعر سورئال فارسی و از نخستین شاعران شعر منثور در ایران، رضی‌الدین آرتیمانی، صاحب معروف‌ترین و ارزنده‌ترین ساقی نامه‌ ادبیات فارسی، مصطفی رحماندوست شاعر معاصر، «عین‌القضات همدانی»شهید و عارف بزرگ بر دار رفته، «پرویز پرستویی» هنرمند و بازیگر بزرگ سینما و «مسعود جعفری جوزانی» از کارگردانان بنام سینما و تلویزیون، همگی از اهالی فرهنگ و هنر هستند که در استان کوهپایه‌ای همدان دیده به جهان گشوده‌اند.

اما افتخارات این استان در تقدیم مشاهیر به ایران اسلامی تنها به عرصه‌های فرهنگ و ادب ختم نشده و در عرصه‌های علمی نیز خوش درخشیده است.

«احسان یارشاطر» بنیانگذار مرکز مطالعات ایران شناسی، «پروفسور توفیق موسیوند» نخستین طراح و پیوند زن قلب مصنوعی جهان، «پروفسور سعید شاملو» پدر روانشناسی بالینی در ایران و «دکتر حسن غیور» اولین مدرس علوم ریاضیات در دانشگاه تهران، از جمله بزرگان همدانی در عرصه‌های علمی جهان هستند.

خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی، وزیر دانشمند و مؤسس دانشگاه ربع رشیدی و صاحب جامع التواریخ، پروفسور سعید شاملو بنیان‌گذار روانشناسی بالینی ایران، پرفسور هوشنگ راستان جراح قلب و عروق و مبتکر روش جراحی قلب کنو و... بسیاری دیگر در این عرصه از این سرزمین برخواسته‌اند.

روحانیون مبارز و عارفان مجتهدی نیز در دارالمؤمنین همدان سلام زندگی را پاسخ گفته و به ارشاد مردم یا تألیف کتب علمی پرداخته‌اند.

آخوند ملاعلی معصومی همدانی، ملا حسینقلی شوندی همدانی، شیخ محمد بهاری و آیت‌الله تألهی همدانی از جمله این بزرگان مذهبی هستند. شهید محمد مفتح و سیدجمال‌الدین اسدآبادی نیز در نزد مردم به خوبی شهره هستند.

زنان شهره‌ای نیز در عرصه‌های سیاسی و فرهنگی در دیار همدان به عرصه گیتی پا نهاده‌اند.

«مرضیه حدیدچی» (دباغ) نخستین زن مبارز مسلحانه انقلاب ایران، «هانیه توسلی» و «سحر جعفری جوزانی» از بازیگران مطرح سینما و تلویزیون از معروف‌ترین نمونه‌ها در این زمینه هستند.

ذکر این اسامی تنها مصداق ضرب‌المثل معروف «مشت نمونه خروار» بوده و پر واضح است که مشاهیر و بزرگان پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین بی‌شمارند.

به همین دلیل بر آن شده‌ایم تا در نوشتاری پیوسته با عنوان «مشاهیر همدان» به معرفی بزرگان و فرزندان موفق و تأثیرگذار این سرای کهن بپردازیم تا ضمن آن که ادای دینی کرده باشیم به تلاش و خدمت آن‌ها، سبب ترویج بیش از پیش و نهادینه سازی تلاش علمی، فرهنگی و هنری در نسل جوان نواندیش شویم.