فردا 13 آبان «روز ملی مبارزه با استکبار جهانی» و روز بزرگ شعار «مرگ بر امریکا» است. سه رویداد مهم و تاریخی مرتبط با انقلاب اسلامی در سیزدهم آبان سال‌های مختلف شامل: تبعید حضرت امام خمینی از سوی رژیم طاغوت به ترکیه در 13 آبان سال 1343 ، کشتار دانش‌آموزان به دستور شاه در 13 آبان سال 1357 و تسخیر لانه جاسوسی امریکا به دست دانشجویان مسلمان پیرو خط امام در 13 آبان 1358، سبب شد این روز تاریخی، در تقویم جمهوری اسلامی به عنوان روز«‌دانش‌آموز»‌و «روز ملی مبارزه با استکبار جهانی»‌نامگذاری شود.

شعار «مرگ بر امریکا» در مناسبت‌های ملی، مذهبی و انقلابی ایرانیان در سال‌های پس از انقلاب، یکی از شعارهای ثابت بوده و مردم طی این سال‌ها، بدون هیچ تردیدی نسبت به سردادن آن اقدام نموده‌اند. در ماه‌های اخیر و به دنبال تحولات سیاسی داخل کشور با انتخابات 24خرداد 92، برخی از گروه‌های سیاسی و همچنین بعضی از شخصیت‌های باسابقه انقلابی، دوران این شعار را پایان‌یافته تلقی کردند و حتی کسانی اظهار داشتند که حضرت امام خمینی (ره) نیز با حذف شعار «مرگ بر امریکا» موافق بودند. این نوع نگاه‌ها مباحثی را در محافل سیاسی و رسانه‌های کشور در پی داشت و به تبع آن، رسانه‌های خارجی در این خصوص تحلیل‌ها و تفسیرهای گوناگون ارائه کردند. بنابراین در آستانه 13 آبان، بررسی چیستی و چرایی شعار «مرگ بر امریکا»‌به عنوان یکی از شعارهای اصیل و مردمی انقلاب اسلامی ضرورت دارد و این نوشتار چنین هدفی را دنبال می‌‌کند. برای تبیین این موضوع می‌توان گفت:
1- شعار چیست و شعار مرگ بر امریکا به چه معناست؟
ساده‌ترین و روان‌ترین تعریف برای شعار عبارت است از «شعار کلام خودجوش و غالباً آهنگینی است که بر زبان مردم کوچه و بازار جاری می‌گردد.» این کلام خودجوش که ریشه در باورها، ارزش‌ها، اعتقادات، آداب، رسوم و سنت‌ها می‌تواند داشته باشد، به نوعی بیان خواسته‌ها، آرزوها، آرمان‌ها و اهداف مردمی است که آن را با شور و نشاط سر می‌دهند. شعار می‌تواند ماهیتی لعن‌گونه یا دعاگونه داشته باشد. وقتی شعار داده می‌شود که «مرگ بر امریکا»، شعاردهندگان برای امریکا آرزوی مرگ، نابود شدن و از بین رفتن می‌کنند.
2- چرا مردم ایران شعار «مرگ بر امریکا» سر می‌دهند؟
شعار مرگ بر امریکا، یکی از چند شعار اصلی مردم ایران در جریان انقلاب اسلامی است؛ شعارهایی چون «الله اکبر – خمینی رهبر»،«استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی»، «نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی»، «مرگ بر شاه» و «مرگ بر امریکا»، «مرگ بر شوروی»،‌ «مرگ بر اسرائیل»،‌«مرگ بر منافق».
مردم ایران با الهام‌گیری از آموزه‌های قرآنی و دینی، با سردادن چنین شعارهایی در جریان انقلاب اسلامی،‌با صدای رسا به بیان خواسته‌ها و آرزوهایشان اقدام کردند. در این شعارها، مردم نه تنها از دشمنانشان بیزاری جسته، بلکه برای آنان آرزوی مرگ کردند. مردم ایران شعار «مرگ» را علیه کسانی سر دادند که در طول سالیان متمادی به ملت ایران ظلم و ستم کرده بودند. محمدرضا پهلوی،‌به دلیل خیانت‌ها، جنایت‌ها و ظلم‌هایی که به ملت ایران نموده بود، از سوی مردم ایران مورد لعن و نفرین قرار گرفت و مردم ایران با شعار «مرگ بر شاه»‌برایش آرزوی مرگ کردند و این دعای ملت ایران با سرعت مستجاب شد. امریکا نیز به دلیل حمایت‌ها از شاه از یک طرف و مداخله در امور ایران، غارت منابع ایران و تحقیر ملت ایران از طرف دیگر، ایرانیان را مورد ظلم و ستم قرار داد و بر همین اساس ایرانی‌ها با شعار «مرگ بر امریکا» برای این ظالم و ستمگر آرزوی مرگ کردند.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، دولت ایالات متحده، در رأس دشمنان انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی قرار گرفت و بر مبنای «سیاست شکست انقلاب اسلامی»، توطئه‌های فراوانی را علیه ملت ایران طراحی و اجرا نمود. در طول 34 سال گذشته، امریکایی‌ها بیشترین ظلم‌ها را در حق ملت ایران روا داشته‌اند و این ظلم‌ها به شکل‌های مختلف همچنان ادامه دارد. امریکایی‌ها نقش اول را در بر زمین جاری شدن خون ده‌ها هزار شهید ایرانی ایفا نموده‌اند. چند روز پیش یکی از سناتورهای امریکایی بی‌شرمانه پیشنهاد داد که دولت امریکا نسبت به بمباران اتمی ایران اقدام نماید. دولت امریکا در سالیان گذشته عامل اصلی برقراری تحریم‌‌های ظالمانه علیه ملت ایران بوده و دولتمردان این کشور،‌مرتب ملت ایران را به استفاده از نیروی نظامی تهدید می‌کنند. بدیهی است که ملت ایران، برای چنین دشمنی با شعار «مرگ بر امریکا» آرزوی مرگ و نابودی نماید.
از آنجا که در این ایام گروه‌ها یا اشخاصی با انگیزه‌های سیاسی و در راستای مطامع دنیوی خود، به ایجاد تردید در ضرورت تداوم این شعار روی آورده‌اند، به اختصار این شعار از چند منظر بررسی می‌شود:
الف: شعار «مرگ بر امریکا» از منظر قرآن
برخی از مخالفان شعار «مرگ بر امریکا» برای نگاه خود دلیل قرآنی آورده و با استدلال به قرآن، می‌گویند خداوند ما را از سب کردن دیگران منع کرده است. آقای هاشمی رفسنجانی از جمله کسانی است که با ذکر مطالبی از گذشته مبنی بر اینکه زمانی شعار «مرگ بر بنی‌صدر»، «مرگ بر بازرگان» و «مرگ بر شوروی» شعار داغ مردم بود که در نماز جمعه خواهش کردم که نگویند، اعلام می‌دارد درباره امریکا هم گفته بودم، من ذاتاً با حرف‌های تند و فحاشی‌ها مخالفم و آن را مفید نمی‌دانم. آقای هاشمی در توجیه این نگاه خود می‌گوید:‌مرا یک اصل قرآنی به این روحیه رسانده است. قرآن از زبان خداوند به مسلمانان صدر اسلام که به بت‌ها فحش می‌دادند، می‌گوید: «حق ندارید به بت‌های آنان فحش بدهید. ولا تسب الذین یدعون من دون الله. بت‌ها را سب نکنید، چون آنها هم متقابلاً به خدا بد می‌گویند و باعث گمراهی بیشتر آنها می‌شوید.»
آقای هاشمی رفسنجانی علاوه بر بیان نگاه خود، مدعی شد که حضرت امام (ره) نیز موافق حذف شعار «مرگ بر امریکا» بودند. البته این ادعای بدون سند ایشان، با واکنش‌هایی تند از سوی مردم مواجه شد. سؤال این است که واقعاً طبق نگاه آقای رفسنجانی، قرآن شعارهایی چون «مرگ بر امریکا» را نمی‌پسندد؟ بسیاری معتقدند اساساً بین آنچه قرآن با عنوان «سب» به معنی «فحش و ناسزا» نهی کرده، با شعار «مرگ بر...» تفاوت ماهوی وجود دارد. قرآن در بسیاری از مواضع «لعن، طرد و نفرین بر دشمنان»‌را نه تنها نفی و منع نکرده، بلکه حق دانسته و از آن به عنوان یک ضرورت یاد می‌کند. قرآن در مواردی،‌با صراحت فریاد «مرگ» را برای دیگران روا داشته است. در آیات متعددی از قرآن، خداوند خودش کافرین را لعن می‌کند و از لعنت ملائکه و همه مردم بر آنان نیز خبر می‌دهد.

به عنوان نمونه از میان ده‌ها آیه، می‌توان به آیه 161 سوره بقره اشاره کرد که خداوند می‌فرماید:«ان‌الذین کفروا و ماتوا و هم کفار اولئک علیهم لعنه الله و الملائکه و الناس اجمعین» (کسانی که کافر شدند و با حال کفر بمیرند، لعنت خدا و فرشتگان و همه مردم بر آنهاست.»
قرآن کریم با صراحت «مرگ گفتن» بر مستکبرین را ذکر کرده است. به عنوان نمونه در آیات زیر، می‌خوانیم:
قتل اصحاب الاخدود(سوره بروج آیه 4) (مرگ بر صاحبان- و آدم سوزان- خندق)
قُتل الخراصون (سوره ذاریات آیه 10) (مرگ بر دروغگویان)
فقتل کیف قدرثم قُتل کیف قدر (سوره مدثر آیات 19 و 20) (مرگ بر او باد که چگونه برای مبارزه با حق نقشه کشید و باز هم مرگ بر او باد.)
قُتل الانسان ما اکفره (سوره عبس آیه 17) (مرگ بر این انسان- کافر و منکر قرآن- چه چیز او را ناسپاس گردانید؟!)
دقت در آیات مذکور نشان می‌دهد که خداوند در قرآن برای کسانی از کلمه «قُتل» استفاده کرده است. کلمه قُتل در عربی به معنی «کشته باد» و «مرگ بر‌» می‌‌باشد. در چهار آیه‌ای که خداوند این کلمه را به کار برده، اگر به تفاسیر مراجعه شود، مشخص می‌گردد که خداوند برای کسانی از کلمه «مرگ» استفاده کرده که در برابر جبهه حق و مؤمنان ایستاده و دشمنی می‌کنند و به کشتار اهل ایمان می‌پردازند. اصحاب اخدود که خداوند برای آنان از کلمه مرگ استفاده کرده، کسانی بودند که با حفر خندق و ایجاد آتش در آن، مؤمنین را به آتش انداخته و می‌سوزاندند. علامه طباطبایی‌(ره) صاحب تفسیر المیزان، در تفسیر این آیه می‌گوید:«کلمه «اخدود» به معنای شکاف بزرگ زمین است و «اصحاب اخدود» جباران ستمگری بودند که زمین را می‌شکافتند و آن را پر از آتش نموده، مؤمنین را به جرم اینکه ایمان دارند در آن می‌‌انداختند و تا آخرین نفرشان را می‌سوزاندند. (المیزان جلد 20 ص 416).
امروز دولت امریکا یک دولت استکباری، ظالم، ستمگر و جهانخوار است. جنایات و آدم‌کشی‌های دولت امریکا در افغانستان و عراق و دیگر سرزمین‌ها امری آشکار است. ضدیت امریکا با مؤمنین و حق‌طلبان و مبارزه آنها با اسلام امر پنهانی نیست. آیا طبق آموزه‌های قرآنی، نمی‌توان بر چنین دولت استکباری و شیطانی «آرزوی مرگ» نمود؟
ب - شعار «مرگ بر امریکا» از منظر امام خمینی (ره)
بعد از سفر دکتر روحانی به نیویورک و انجام مکالمه نابه جای تلفنی با اوباما رئیس‌جمهور امریکا، عده‌ای برای زمینه‌سازی جهت آب نمودن یخ‌های رابطه ایران و امریکا، مدعی شدند حضرت امام (ره) نیز موافق حذف شعار «مرگ بر امریکا» بودند! آیا اینچنین است؟ دیدگاه‌ها و مواضع حضرت امام خمینی (ره)‌در خصوص امریکا و ضرورت ایستادگی و مقابله با سیاست‌های شیطانی آن از محکمات است. بررسی مواضع و دیدگاه‌های حضرت امام (ره) نسبت به امریکا، نشان می‌دهد که ایشان با گذر زمان مواضع قاطع‌تری را در قبال این نظام سلطه‌گر اتخاذ فرموده‌اند. در زیر به مواردی از سخنان حضرت امام‌(ره) که ایشان با صراحت بر شعار «مرگ بر امریکا» مهر تأیید می‌زنند، اشاره می‌گردد:
«‌ حال باید به آن آخوند مزدور که فریاد مرگ بر امریکا و اسرائیل و شوروی را خلاف اسلام می‌داند گفت ‌آیا تأسی به رسول خدا (ص) و متابعت از امر خداوند تعالی خلاف مراسم حج است؟ آیا تو و امثال تو آخوند امریکایی فعل رسول الله (ص) و امر خداوند را تخطئه می‌کنید و برائت و نفرین نسبت به دشمنان اسلام و محاربان با مسلمانان و ستمگران بر مسلمین را کفر می‌دانید؟» (صحیفه امام – ج 18- ص 92)
بسیاری از سران کشورهای اسلامی به جای مقابله با این اعمال وحشیانه و جلوگیری از این کشتار بی‌رحمانه، به عاملین این جنایت یعنی اسرائیل غاصب، دستمزد داده و او را به رسمیت می‌شناسند و به جای قطع رابطه با عامل اصلی یعنی امریکای جهانخوار، هر روز روابط خود را با او محکم‌تر و گسترده‌تر می‌کنند و گذشته از اینکه خود در سکوت مرگباری فرو رفته‌اند، حتی از شنیدن شعار مرگ بر اسرائیل و مرگ بر امریکا واهمه داشته و به شدت از آن جلوگیری می‌کنند. «فانا لله و انا الیه راجعون. وسیعلم الذین ظلموا ای منقلب ینقلبون» (صحیفه امام – ج 21- ص 285)
«ما شعار سرنگونی رژیم شاه را در عمل نظاره کرده‌ایم، ما شعار آزادی و استقلال را به عمل خود زینت بخشیده‌ایم، ما شعار «مرگ بر امریکا» را در عمل جوانان پرشور و قهرمان و مسلمان در تسخیر لانه فساد و جاسوسی امریکا تماشا کرده‌ایم، ما همه شعارهایمان را با عمل محک زده‌ایم.» (صحیفه امام – ج 13- ص 81)
«خط این بود که اصلاً امریکا منسی بشود. یک دسته شوروی را طرح می‌کردند تا امریکا منسی بشود، یک دسته الله اکبر را کنار می‌گذاشتند، سوت می‌زدند و کف می‌زدند آن هم روز عاشورا. خط این بود که این قضیه «مرگ بر امریکا» منسی بشود.(صحیفه امام- ج 21-ص286)
حضرت روح الله نه تنها موافق حذف شعار «مرگ بر امریکا» نبودند، بلکه در پیام تاریخی خود در سال 1366 به حجاج، پس از کشتاری که توسط عوامل سعودی پیش آمد، تصریح کردند که ان‌شاءالله روزی از کلیساهای جهان ناقوس «مرگ بر امریکا» را به صدا درآوریم.
ج - شعار «مرگ بر امریکا» از منظر امام خامنه‌ای(مدظله العالی)
مواضع و دیدگاه‌های حضرت امام خامنه‌ای در مورد امریکا، هیچ تفاوتی با مواضع حضرت امام (ره) ندارد. معظم له به مناسبت‌های مختلف با همان ادبیات صریح و قاطع حضرت امام (ره) در برابر امریکای جنایتکار موضع‌گیری کرده و نسبت به خطرات غفلت از حیله‌ها و نیرنگ‌های امریکا هشدار داده‌اند. رهبر معظم انقلاب اسلامی در خصوص شعار «مرگ بر امریکا» می‌فرمایند:«کسی مرگ بر امریکا را به ملت ایران یاد نداد، مرگ بر امریکا از اعماق جان یکایک مردم برآمد.» در زیر به مواردی از سخنان امام خامنه‌ای در خصوص شعار «مرگ بر امریکا» اشاره می‌شود:
«ملت و دولت ایران شجاعانه و بدون هیچ‌گونه هراس، احساسات خود را بر ضد امریکا بیان می‌کند و شعار «مرگ بر امریکا» را از شعارهای اصلی خود قرار داده است.» «اینی که شما می‌بینید امروز در خیلی از کشورها صدای مرگ بر امریکا بلند می‌شود، این چیز جدیدی است؛ این مخلوق حرکت ملت ایران است.» «هرجا این رئیس‌جمهور نگون بخت امریکا سفر می‌کند، شما ببینید مردم چه تظاهراتی علیه او می‌کنند؛ پرچمشان را آتش می‌‌زنند؛ «مرگ بر امریکا» می‌گویند آدمک او را درست می‌کنند و آتش می‌زنند.»
د- شعار «مرگ بر امریکا» ازمنظر مردم
«مرگ بر امریکا» از جمله شعارهایی است که مردم ایران بدون داشتن هیچ‌نوع تردیدی در مورد درستی آن، در جریان مبارزات برضد طاغوت علیه امریکا سر داده و این شعار طی 34 سال گذشته در تمامی مناسبت‌های اسلامی، انقلابی و ملی، شعار رایج مردم ایران بوده است. اگر بخواهیم این شعار را از منظر مردم ایران بررسی کنیم، کفایت می‌کند که شعارهای مردم پس از اقامه هر نماز جماعت را مورد توجه قرار دهیم. شعار «مرگ بر امریکا» اکنون بخشی از تعقیبات نمازهای جماعت‌ مردم ایران به حساب می‌آید.