به گزارش پایگاه خبری صبح الوند، اصولاً خانه جایی برای گردهمایی است و افراد یک خانواده را از پراکندگی و دوری از یکدیگر به اجتماع فرا می‌خواند. حال اگر این خانه نه فقط برای تجمع افراد و سکونت افراد یک خانواده بلکه برای گردهمایی خانواده بزرگ بشری ساخته شود چه تأثیر عظیمی در اتحاد مردم و جلوگیری آنان از تفرقه خواهد داشت به‌وی‍‍ژه آنکه خانه ی خدا باشد.

خداوند در قرآن کریم خانه ی پرستش خود(کعبه) را،خانه ی مردم جهان معرفی کرده و می فرماید :

«إنَّ اوَّلَ بَیتٍ وُضِعَ لِنّاس لَلَّذی بِبَکَّةَ مُبارَکاً وَ هُدًی لِلعالَمین»

نخستین خانه‌ای که برای مردم بنیان نهاده شد، خانه ی برکت یافته‌ای است که در مکه است و هادی بسیار بزرگی برای مردمان جهان است[آل عمران ۹۷]

اگر بخواهیم «اهمیت و جایگاه مسجد در اسلام» را بیان کنیم، بایستی به صدر اسلام برگشته و جایگاه مسجد در میان مسلمانان عصر پیامبر‌‌(صلوات الله علیه و آله) را مورد بررسی قرار دهیم چرا که تاریخ مسجد با تاریخ اسلام گره خورده است و این نهاد مقدس پس از بعثت پیامبر اکرم‌(صلوات الله علیه و آله) عهده‌دار نقش‌های مهم و گوناگونی در نهضت و انقلاب آن حضرت بوده است.

با بررسی منابع معتبر اسلامی روشن می‌شود که «مسجد» به‌عنوان چهار کانون و پایگاه مهم در میان مسلمانان صدر اسلام مطرح بوده و یک مسجد اسلامی چهار نقش را همزمان ایفا می‌نموده است:

الف ـ مسجد، به‌عنوان پایگاه عبادت و یاد خداوند متعال

ب ـ مسجد، به‌عنوان پایگاه جهاد فکری و تعلیم معارف اسلامی

ج ـ مسجد، به‌عنوان پایگاه تجمع نیروهای رزمنده و اعزام آنان به جبهه‌های جهاد

د ـ مسجد، به‌عنوان پایگاه وحدت مسلمین و نمایش روح وحدت و یکپارچگی به دشمنان پیدا و پنهان جامعه اسلامی

حضرت امام‌‌(ره) در سخنرانی‌ها و پیام‌هایشان، مردم و بخصوص جوانان را به حضور در مسجد و اجتماعات مذهبی فرا می‌خواندند.

در فرازی از سخنان ایشان اینگونه آمده است : " آقایان باید تبلیغ کنند که این مساجد بهتر بشود و مجالس جماعت است که مردم در هر روز مجتمع بشوند در مساجد، نه همان مجتمع که بگذارند این پیرمردها و از کار افتاده‌ها بروند، نه، مساجد باید مجتمع بشود از جوانها. اگر ما بفهمیم که این اجتماعات چه فوایدی دارد و اگر بفهمیم که اجتماعاتی که اسلام برای ما دستور داده و فراهم کرده است، چه مسائل سیاسی را حل می‌کند، چه گرفتاریها را حل می‌کند، این طور بی‌حال نبودیم که مساجدمان مرکز بشود برای چند نفر پیرزن و پیرمرد. وقتی جماعت برود و اشخاص مؤثر بروند، مردم بروند، همه بروند آنجا مجتمع بشوند و در آنجا خطیب برایشان مسائل روز را بگوید و مسائلی که، مشکلاتی که دارند بگوید این حل می‌کند مطالب را"

مقام معظم رهبری نیز همواره در مناسبتهای مختلف بر نقش و جایگاه مساجد و اهمیت آن اشاره داشته اند.

ایشان در بخشی از سخنان خود می فرمایند : مسجد اسلامی در واقع همان مسجدی است که پیامبر از آن به‌عنوان پایگاه ادارة اجتماع و حکومت استفاده می‌نمودند؛ یعنی همه چیز در مسجد و این پایگاه، محور همة فعالیت‌ها، از معنوی تا علمی، قضایی تا فرهنگی، خانواده تا نظامی و... مسجد امروز باید مرکز تولید علم شود. باید مرکز پوپایی هنر اسلامی شود.... البته ما در سال‌های نه چندان دور برخی از اینها را تجربه کرده‌ایم و هنوز هم. پایگاه‌های بسیج مساجد، مرکز پشتیبانی نظامی از انقلاب شده و هست. امروز باید شاخه‌های دیگر ایجاد شود. همگان بدانند اگر به دنبال حل مشکلات رفتاری ـ اجتماعی فرزندان یا حل مشکلات خانوادگی خود هستند باید به مسجد مراجعه کنند. اگر ایده‌های نو و بزرگ برای حرکت علمی کشور در سر دارند می‌بایست برای اجرایی شدن آن به مسجد مراجعه کنند... سینما و تئاتر کشور را، مساجد باید به سود انقلاب جهانی اسلام دگرگون می‌کردند. اقتصاد اسلامی اعم از بانکداری اسلامی و... باید منبعث از مساجد می‌شد و هزاران باید و ای کاش دیگر»

*استفاده از ظرفیت های مساجد رو به خاموشی است

با نگاه عمیق تری به نقش و جایگاه مساجد از صدر اسلام تاکنون، واضح و مبرهن است که بسیاری از ظرفیت های مساجد در حال حاضر خاموش است و بیم آن می رود اگر اقدامی در جهت اصلاح این روند صورت نگیرد ، همه ظرفیت های مساجد رو به زوال و خاموشی گذارد.

به گفته مسئولین و کارشناسان امور مساجد ۷۰ درصد ظرفیت مساجد خاموش است و امروزه به مسجد تنها به عنوان مکانی برای عبادت، آنهم در ساعاتی خاص نگاه می شود.

*مساجد باید پایگاه اصلی فعالیت جوانان باشد

همانطور که حضرت امام خمینی (ره) نیز فرمودند : مساجد باید محل اجتماع عظیم جوانان باشد. اما متأسفانه مشاهده می کنیم که امروزه اجتماعات مساجد به افراد مسن اختصاص داده شده است و خبری از جوانان در این پایگاه فرهنگی اجتماعی نیست.

هیئت امنای مساجد افراد مسن جامعه هستند و جایی برای جوانان در این جمع وجود ندارد و همین مسئله یکی از عوامل دور شدن جوانان از مساجد است.

یکی دیگر از عوامل دوری جوانان از مسجد نبودِ برنامه های متنوع یا همان درست استفاده نکردن از ظرفیت های مسجد است.

شهروندی می گفت : من مراسم ازدواجم را در مسجد برگزار کردم که باعث تعجب اطرافیان شده بود.

متأسفانه جامعه ی امروز، مسجد را محل برگزاری مراسمات ختم و عزا دانسته و خبری از برپایی مراسم ولادتها و جشن ازدواج ها البته با رعایت موازین اسلامی نیست.

وقتی جوان با مکانی که تنها گریه و ناله و تضرع از آن به گوش می رسد مواجه شود ، درکنار هجمه ی سنگین تبلیغات دشمن، قطعاً از مسجد دوری کرده و به سوی لذت های کاذبی که دشمن برای آنها مهیا نموده می رود.

جای خالی کرسی های آزاداندیشی ، جلسات مشاوره، کلاسهای تقویتی و علمی، کلاسهای مختلف فرهنگی ـ هنری و هزاران هزار فعالیت اجتماعی دیگر در مساجدی که روزی بزرگتریم پایگاه اجتماع و وحدت مردم بود احساس می شود.

روزهایی در همین دیار در اوایل انقلاب و دوران هشت سال حماسه و ایثار مساجد محلی برای همدلی و همکاری مردم و مسئولین بود ، اما متاسفانه امروز در این پایگاه اجتماعی تنها عده قلیلی از مردم دیده می شوند و دیگر خبری از مسئولین نیست.

مقام معظم رهبری در پیام خود به بیست و دومین اجلاس سراسری نماز به همه ی مسئولین تأکید کردند تا به مسئله نمازو مسجد با جدیت پرداخته شود.

امید است با بهره گیری از فرامین ایشان، از خواب غفلت بیدار شده و گامی بلند در جهت بازگشت مساجد در جایگاه حقیقی خود برداریم.