وظایف مردم و دولت اسلامی در اندیشه امام خمینی | پایگاه خبری تحلیلی صبح الوند

باید فكر این معنا كنید كه خدمت كنید به كشور، خدمت كنید به ملت كه بعد از خود شما مثل مرحوم رجایی، مردم، شهادت فعلی و عملی بدهند بر اینكه شما خوبید تا خدای تبارك در محضرش شما را قبول كند.

ای دولت‏ها! فتح كشور مهم نیست، فتح قلوب مهم است. (1)

2- نقش مردم در تقویت نظام

پشتوانه اصلی برنامه‏های دولت، حضور مردم و حمایت‏های بی‏دریغ آنان از دولت‏مردان است. حضرت امام خمینی رحمه‏الله همواره در سخنان خود، به حضور جّدی ملت تأكید داشتند و صاحبان اصلی این كشور و انقلاب را، مردم می‏دانستند. ایشان در یكی از سخنرانی‏های خویش فرمودند: «این ملت است كه آمد و شما را از این همه گرفتاری‏ها بیرون آورد و با رأی خودش، مجلس درست كرد و جمهوری اسلامی را تنفیذ كرد و رئیس جمهور درست كرد و آن‏ها هم دولت درست كردند. همه چیزهایی كه ما داریم، از این مردم است... تا این مردم را دارید، خوف این كه بتوانند به شما آسیب برسانند، هیچ نداشته باشید».

3- هماهنگی دولت و مردم

از آن‏جایی كه مردم نقش اصلی و محوری در پیروزی انقلاب و برپایی حكومت اسلامی داشتند، برنامه‏های دولت نیز باید با خواست‏های اساسی آنان هماهنگ باشد و دولت‏مردان، برنامه‏ریزی كشوری را هم‏سو با نیازهای ملت سامان‏دهی و تنظیم كنند. بنیان‏گذار جمهوری اسلامی، حضرت امام خمینی رحمه‏الله با تأكید بر این مسأله فرمودند: «در رأس برنامه‏های دولت، باید این مطلب باشد كه این هماهنگی را حفظ بكنند و خیال نكنند كه ما دولت هستیم و باید مسأله‏ای را كه مطرح می‏كنیم، ملت بپذیرد؛ چه روی مصالحش باشد، چه نباشد... شما نمی‏توانید كارهایی را كه الآن در ایران هست انجام دهید، الاّ با هماهنگی با ملت. هماهنگی با ملت هم این است كه شما توجه كنید به خواست‏های این‏ها».

4- دولت و جلب رضایت مردم

اقتدار هر كشوری، به حمایت آحاد ملت آن كشور وابسته است و تا زمانی كه مردم از خدمات دولت خود راضی و خشنود باشند، همواره در صحنه بوده و دولت خود را پشتیبانی خواهند كرد و البته همه حكومت‏ها موظف به جلب رضایت مردم هستند. رهبر كبیر انقلاب اسلامی حضرت امام رحمه‏الله در این زمینه فرمودند: «تا ملت در كار نباشد، نه از دولت و نه از استانداران كاری نمی‏آید؛ یعنی همه دستگاه‏های دولتی به استثنای ملت، كاری ازشان نمی‏آید. از این جهت، همه ما و شما آقایان و آن‏هایی كه در اختیار شما هستند، همه باید كوشش كنید كه رضایت مردم را جلب بكنید در همه امور».

5- مثل علی علیه‏السلام باشید!

حضرت امام خمینی رحمه‏الله بارها به مناسبت‏های مختلف، خدمت صادقانه و خالصانه به محرومان، و دلسوزی و حمایت از آنان را به مسؤولان یادآور می‏شدند و می‏فرمودند: «دولت واقعا باید با تمام قدرت، آن طوری كه علی علیه‏السلام برای محرومین دل می‏سوزاند، این هم با تمام قدرت دل بسوزاند برای محرومین؛ مثل یك پدری كه بچه‏هایش اگر گرسنه بمانند، چطور با دل افسرده دنبال این می‏رود كه آن‏ها را سیر بكند. یك دولت امیر المؤمنین باید این طور باشد». ایشان در جای دیگر، خطاب به اعضای هیأت دولت فرمودند: «در هر صورت، آنی كه برای شما مهم است، خدمت كردن به همه طبقات، خصوصا مستضعف‏ها، خصوصا محرومینی كه در طول تاریخ محروم بوده‏اند، [باشد]».

6- حقوق مردم بر دولت

مردم شریف و شجاع ایران، همیشه به وظایف خود در قبال انقلاب و كشور عمل كرده‏اند؛ ازاین‏رو، حق بزرگی بر گردن مسؤولان نظام دارند. رهبر روشن‏ضمیر انقلاب، حضرت امام خمینی رحمه‏الله فرموده‏اند: «مردم، دِین خودشان را به جمهوری اسلامی تاكنون ادا كردند و به تكلیف خودشان عمل كردند. مردم به آقای رئیس جمهور به آن شورا رأی دادند، حالا نوبت آقایان است كه در مقابل این همه زحمتی كه آن‏ها كشیدند و محبتی كه آن‏ها كردند و فداكاری‏ها كه آن‏ها كردند، حالا نوبت آقایان است... نوبت شماست كه باید این دِین را به این مردمی كه شما را نشاندند به این مسند، دِین خودتان را عمل بكنید، ادا كنید به مردم» و در جایی دیگر فرمودند: «این‏ها (مردم) حق دارند به ما و به شما، خیلی حق دارند. وقتی دولتی پیش می‏آید، آن هم دولتی است كه مردم به آن حق دارند، شما باید خدمت كنید به مردم. همه باید خدمتگزار این‏ها باشیم و شرافت همه ما به این است كه خدمت به خلق خدا كنیم».

7- پاسخگویی

شایسته است مسؤولان، پیوسته درباره عملكرد خود در دوره مدیریتشان پاسخگو باشند و گزارشی از فعالیت‏های خود را به مردم ارائه دهند. با توجه به این‏كه امسال از سوی رهبر معظم انقلاب، سال پاسخگویی مسؤولان نامیده شده است، بسیار نیكوست كه این گزارش‏ها دقیق‏تر از همیشه باشد. حضرت امام رحمه‏الله نیز همواره بر بازگو كردن خدمات ارزنده قوّه‏های سه‏گانه به مردم تأكید فراوان داشتند و می‏فرمودند: «من باید عرض كنم كه دولت ما، دولتی است كه از بس حسن نیت دارد، مسائل خودش را ذكر نمی‏كند و از اول من مكّرر این را گفته‏ام كه شما كارهایی كه می‏كنید به مردم بگویید... شما باید دائما، خدمت‏هایی را كه كردید و من می‏دانم خدمت‏های بسیار زیاد و ارزنده‏ای بوده است، این‏ها را ذكر كنید برای مردم».

8- ضرورت انتخاب صالح

در جمهوری اسلامی ایران، هم‏چون بسیاری از كشورهای جهان، رئیس جمهور به عنوان رئیس دولت و قوه اجرایی با رأی مستقیم مردم انتخاب می‏شود. و در این هنگام، مردم باید با تیزبینی و آگاهی بیش‏تر در این انتخاب حاضر شوند و سرنوشت چهارساله كشور خود را تعیین كنند. حضرت امام رحمه‏الله همیشه مردم را به انتخاب اشخاصی كه از درون توده مردم بوده و درد جامعه را چشیده باشند، توصیه می‏كردند و می‏فرمودند: «توجه داشته باشند رئیس جمهور و وكلای مجلس، از طبقه‏ای باشند كه محرومیت و مظلومیّت مستضعفان و محرومان جامعه را لمس نموده و در فكر رفاه آنان باشند؛ نه از سرمایه‏داران و زمین‏خواران و صدرنشینانِ مرّفه و غرق در لذات و شهوات، كه تلخی محرومیت و رنج گرسنگان و پا برهنگان را نمی‏توانند بفهمند».

9- وظایف مردم

مردم در كنار خواسته‏های مشروع خود از دولت، وظایفی را نیز در قبال آن بر عهده می‏گیرد. نظارت بر كارهای دولت و حمایت از برنامه‏های اصلاحی و سازنده مسؤولان، از شمار كارهایی است كه ملت می‏تواند برای شكوفایی و سرافرازی كشور خود انجام دهد. معمار انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی رحمه‏الله پیوسته به مردم سفارش می‏نمودند كه در صحنه باشند و بر كارهای دولت و مجلس نظارت كنند و حامی آنان باشند. بخشی از سخنان و نصایح آن عزیز سفر كرده به این شرح است: «ملت باید ناظر باشد به اموری كه در دولت می‏گذرد» و در جایی دیگر فرمودند: «یك كشور، وقتی آسیب می‏بیند كه ملتش بی‏تفاوت باشند. ملت همه باید حاضر باشند در مسائل سیاسی. مردم نباید كنار بروند. اگر مردم كنار بروند، همه شكست می‏خوریم. حضور شما مردم عزیز و مسلمان در صحنه است كه توطئه‏های ستمگران و حیله‏گران تاریخ را خنثی می‏كند».

دیدگاه شما