به گزارش صبح الوند، باباطاهر همدانی، معروف به «باباطاهر عریان»،عارف، شاعر و دوبیتی‌سرای اواخر سده چهارم و اواسط سده پنجم هجری(سده 11م) ایران و معاصر طغرل بیک سلجوقی بوده و بابا لقبی که به پیروان وارسته می‌داده‌اند و عریان به دلیل بریدن وی از تعلقات دنیوی بوده‌ است.

باباطاهر در سال 447 هجری با طغرل سلجوقی دیدار کرده و مورد احترام او نیز قرار گرفته‌ است. در یکی از دوبیتی‌های مشهورش سال تولدش را به حروف ابجد گنجانیده که پس از محاسبه توسط میرزا مهدی خان کوکب به سال 326 هجری رسیده و او پس از 85 سال زندگی وفات یافته‌ است.

آرامگاه باباطاهر عریان درشمال غربی شهر همدان در میدان بزرگی به نام وی قرار دارد بنای مقبره باباطاهر در گذشته چندین بار بازسازی شده‌است.

در قرن ششم هجری برجی آجری و هشت ضلعی بوده و در دوران حکومت رضاخان پهلوی نیز بنای آجری دیگری به جای آن ساخته شده بود. درجریان این بازسازی لوح کاشی فیروزه‌ای رنگی مربوط به سده هفتم هجری بدست آمد که دارای کتیبه‌ای به خط کوفی برجسته و آیاتی از قرآن است و هم اکنون در موزه ایران باستان نگهداری می‌شود.

احداث بنای جدید در سال 1344 خورشیدی با همت انجمن آثار ملی و شهرداری وقت همدان و توسط مهندس محسن فروغی انجام شده‌ است.

ستون های هشت گانه برج، قطعه سنگ مزار، کف و پله‌های آرامگاه از سنگ گرانیت حجاری شده، نما و فرش بنای آرامگاه باباطاهر همدان از سنگ است و در داخل آن کتیبه‌هایی از کاشی وجود دارد. باباطاهر یکی از مشهورترین دوبیتی سرایان ایران است که دوبیتی شورانگیز این شاعر و عارف بزرگ مورد توجه همگان است.

‎برخی از بزرگان و ادیبانی که در جوار مزار بابا طاهر آرمیده‌اند عبارت‌اند از: محمد ابن عبدالعزیز از ادبای قرن سوم هجری، ابولفتح اسعد از فقهای قرن ششم، میرزا علی نقی کوثر از دانشمندان سده سیزدهم و مفتون همدانی از شعرای قرن چهاردهم. ‎

باباطاهر عریان همدانی مسلک درویشی و فروتنی او که شیوه عارفان است سبب شد تا وی گوشه گیر گشته، گمنام زیسته وتفصیلی از زندگانی خود باقی نگذارد فقط در بعضی کتب صوفیه ذکری از مقام معنوی، مسلک ریاضت، درویشی، صفت تقوی و استغنای او آمده است.

باباطاهر از سخنگویان صاحبدل و دردمند بوده و نغمه هائی که شاهد سوز درونی است سروده و نیز رسالاتی به عربی و فارسی تالیف نموده است.

عمده شهرت باباطاهر در ایران بواسطه دوبیتی های شیرین، موثر و عارفانه اوست،از خصوصیات این رباعیات آنکه با وزن معمولی رباعی کمی فرق دارد و نیز در لغتی شبیه به لغت لری سروده شده و از این لحاظ آنها را در کتب قدیم «فهلویات » نام داده اند.

در تمام رباعی های ساده و موثر شاعر یاد از وحدت جهان و دورافتادگی انسان و از پریشانی و تنهائی و ناچیزی و بی چیزی خود کرده از هجران شکایت نموده و حس اشتیاق معنوی خود را جلوه داده است. باباطاهر در همدان دار فانی را وداع گفته و در همان شهر مدفون است .

آرامگاه شاعر بزرگ باباطاهر سالانه بسیاری از گردشگران را به خود جذب می کند

در محوطه داخلی آرامگاه باباطاهر 24 دو بیتی بر روی 24 قطعه سنگ زیبا حک شده است که این اشعار مورد توجه گردشگران و اهل ادب قرار گرفته است.

شعرهای باباطاهر به لهجه‌ی «فهله» سروده شده است و در اصطلاح عامیانه آن را لری برداشت می‌کنند.

در قرن هشتم هجری، قمری یک آرامگاه هشت‌ ضلعی روی مقبره‌ای باباطاهر بود که براثر گذشت زمان تخریب و بین سال‌های 1329 تا 1331 هجری شمسی بنای جدیدی به جای بنای قدیمی از آجر ساخته شد.

این بنای تاریخی طی شماره 1780 مورخه 21/2/1376 به ثبت آثار تاریخی و ملی ایران رسیده‌ و در اطراف بنای جدید فضای سبز وسیعی احداث شده ‌است.