به گزارش صبح الوند، در سال‌های اخیر شاهد تولد انجمن های فرهنگی و هنری متعددی در همدان بوده‌ایم. انجمن هایی که اکثراَ با هدف ترویج فرهنگ و هنر پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین تشکیل می‌شوند. اما دهم آبان ماه امسال مصادف شد با برگزاری نخستین جلسه انجمن فرهنگی و هنری "هگمتانه (که جمع کثیری از شاعران، نویسندگان ، پژوهشگران و همچنین مسوولان سایر انجمن‌های ادبی همدان در آن حضور داشتند.) انجمنی که به همت و سرپرستی« بهرام ترکمان» یکی از پیشکسوتان خوش نام عرصه شعر و ادب همدان تاسیس شده است. این امر بهانه ای شد تا پای صحبت‌های این ادیب فرهیخته نشسته و با وی به گفت‌و‌گو بپردازیم که مختصری از آن در ادامه ارائه می‌گردد.

ترکمان در ابتدا با بیان اینکه در حوزه فرهنگ و هنر هر یک از ما به نوعی رسالتی بر دوش داریم که باید برای انجام آن کوشا باشیم و این رسالت چیزی نیست جز حفظ، ترویج و اشاعه فرهنگ غنی این مرز و بوم، اظهار کرد: انجمن فرهنگی ادبی « هگمتانه» که با نام وزین هگمتانه (اولین نام همدان و به معنای محل اجتماع و جمع شدن) را با هدف حفظ و اشاعه فرهنگ غنی مردم شهر و استان همدان و در مرحله نخست با همکاری آقای علی جهانپور (استاد و پژوهشگر بزرگ همدان) و محمد پیله ور(شاعر خوش قریحه استان) راه اندازی کردیم.

وی گفت: در واقع ما سه نفر به‌ عنوان هیئت موسس وظیفه تدوین و ثبت اساسنامه و پیگیری مراحل اداری اخذ مجوز بر عهده داشتیم تا انشالله با برگزاری انتخابات در اواخر آذرماه، هیئت امنای 5 نفره آن نیز انتخاب، معرفی و شروع به کار نماید.

*انجمن فرهنگی و ادبی هگمتانه یک استثنا در بین همه انجمن‌هاست

این شاعر پیشکسوت با تاکید بر اینکه باتوجه به جهت و رویکرد این انجمن، می‌توان گفت که انجمن فرهنگی و ادبی هگمتانه یک استثنا در بین همه انجمن‌هاست. افزود: هدف اولیه ما جذب شعرا، نویسندگان، پژوهشگران، محققین و فرهنگ‌شناسان همدان است. لذا در همین راستا در این انجمن حدود هفت کمیته مختلف طرح‌ریزی شده است که هر کدام از آنها در کنار انجمن، وظایف مختلفی خواهند داشت تا با توجه به شرح وظایفی که دارند بتوانند در جهت شناسایی و آشنایی بیشتر نسل جوان با شعرا و بزرگان ما که شاید به تعبیری برخی از آنان حتی در خود استان همدان هم به بوته فراموشی سپرده شده و هیچ یادی هم از آنها نمی‌شود، قدم بردارند.

وی ادامه داد: استان‌های دیگر برای شعرا و عرفای خود جایگاه ویژه‌ای دارند، از جمله اینکه برای آنها روزهای یاد بودی در نظر گرفته‌اند، اما در تقویم استان ما که عنوان پایتخت تاریخ و تمدن را نیز دارد، هیچ روزی برای مشاهیر خود از قبیل باباطاهر، فخرالدین ابراهیم عراقی (از شاعران و عرفای بزرگ قرن هفتم)- این دو شاعر بزرگ حتی بروی بزرگانی همچون حافظ تاثیرگذار هستند- تعریف نشده است که امیدواریم که سعی و اهتمامی که در بین مسوولان این شهر و  انجمن‌های ادبی آن وجود دارد، هر چه زودتر چراغ این راه هم روشن شود.

ترکمان با اشاره به تاریخچه انجمن‌های ادبی همدان اظهارکرد: استاد جهانپور اخیراَ کتابی با عنوان « قافیه اندیشان» تالیف کرده‌اند که این اثر در واقع یک کتاب مستند در خصوص نخستین انجمن‌های ادبی همدان و شناخت واقعی جایگاه‌های این انجمن‌ها در فرهنگ و ادب همدان است.

وی افزود: این کتاب اشاراتی دارد به تاسیس اولین انجمن «دانش» و سایر انجمن‌های ادبی که پس از آن تشکیل شدند. همچنین انجمن‌هایی که قبل از پیروزی انقلاب و در محل آرامگاه بوعلی ( هر چند خیلی محدود) برگزار می‌شدند، البته بعد از انقلاب هم در همدان انجمن‌های ادبی وجود داشت که خود بنده هم افتخار شرکت در جلسات برخی از آنها را داشتم و شعرای بسیار بزرگی از همین انجمن‌ها که در منازل شخصی اعضا تشکیل می‌شد، شناسایی و به جامعه فرهنگی همدان معرفی شدند؛ از جمله استاد اردشیر بهمنی، شمس الواعظین، مهدی دیجور، روح القدس و غیره .

این دبیر بازنشسته ادبیات ادامه داد: اما انجمن‌های امروز ما که در اداره ارشاد تشکیل می‌شوند و به نوعی هم شاید بیش از 15 انجمن باشند، بالاخره هر کدام هم به نوعی فعالیت خود را دارند اما به عقیده بنده زمان آن رسیده است که این انجمن‌ها هم متحول شده و بیشتر در زمینه ادبیات فعالیت کنند.  

وی با تاکید بر اینکه افراد علاقمندی که در جلسات انجمن‌ها شرکت کنند در واقع سرمایه‌های اصلی آن محسوب می‌شوند؛ گفت: اگر ما در این جلسات به شاعران و نویسندگان اجازه ارائه آثار خود را  نداده و فرصت را در اختیار افرادی قرار بدهیم که با ادبیات بیگانه هستند، کار درستی نکرده ایم.

ترکمان ادامه داد: بنابراین باید آثار شاعران ما در انجمن‌ها خوانده و مورد نقد منصفانه قرارگیرد تا بتوانیم از جلسات خروجی مناسبی داشته باشیم.

وی با اشاره به لزوم برگزاری کارگاه‌های آموزشی در حوزه شعر و ادبیات، ادامه داد: ما در انجمن هگمتانه درصدد برقراری ارتباط با سایر ادارات و ارگان‌ها بخصوص آموزش و پروش و دانشگاه‌ها هستیم تا با حضور اساتید و دانشجویان رشته ادبیات در جلسات انجمن بتوانیم تعامل مناسبی در جهت اعتلای فرهنگ این شهر داشته باشیم.

*در سالن کنفرانس نمی‌توان شعر خواند

وی با تاکید براینکه در سالن کنفرانس نمی‌توان شعر خواند، به بیان مشکلات انجمن‌های ادبی همدان پرداخته و گفت: متاسفانه ما هنوز هم سالن اختصاصی برای انجمن‌ها و جلسات شعرخوانی آنها نداریم. 

ترکمان شعر و موسیقی از همدیگر جدا ندانسته و عنوان کرد: اکثر شعرا و بخصوص شاعران مطرح همدان در زمینه موسیقی هم فعالیت و با آن آشنا بوده اند؛ به عنوان مثال «باباطاهر» می‌گوید: 

دلی دیدم چو مرغ پا شکسته      چو کشتی بر لب دریا نشسته

همه گویند که طاهر تا بندازد   صدا چون می دهد تار شکسته

وی افزود: لذا مسلم است که باباطاهر با موسیقی ارتباط داشته و یا در آثار شعرای بزرگ دیگری نیز همچون « فخرالدین ابراهیم عراقی»، « عین القضات همدانی»، «کلیم همدانی» و غیره هم این علاقه دیده می‌شود و این نشان دهنده آن است که موسیقی در همدان از دیرباز جایگاه مناسبی داشته است. 

وی ادامه داد: اما متاسفانه در حال حاضر برخی از بچه‌های ما به علت اینکه شاید شرایط برای آنها مهیا نیست به تهران رفته و فکر می‌کنند که باید در تهران رشد و ترقی کنند در حالیکه چه بهتر بود با مهیا کردن امکانات لازم  این عزیزان هم در همدان فعالیت می‌کردند و برای درخشش بیشتر نام همدان تلاش می‌کردند.

ترکمان گفت: بنابراین باتوجه به اینکه همدان به عنوان یک شهر فرهنگی شناخته می‌شود و البته مسولان آن هم همیشه در جلسات خود در خصوص ترویج فرهنگ و جذب توریست و غیره صحبت می‌کنند، بایستی که همه ارگان‌ها و ادارات دست در دست هم و با تاسیس فرهنگسرا‌های متعدد در نقاط مختلف شهر و جذب جوانان به انجام فعالیت‌های فرهنگی و هنری بپردازند.

این شاعر پیشکسوت همدانی در بخش دیگری از سخنان خویش گفت:  همیشه خودم را فرزند همدان می‌دانم و علاقه ای که به این شهر و مردمان آن دارم قابل وصف نیست با اینحال هنر در خانواده ما به نوعی موروثی است و بخاطر دارم که از دوران کودکی والدینم هم اکثر اوقات در منزل به شعر خواندن می‌پرداختند لذا از خردسالی با نوای شعر و موسیقی آشنا بودم همچنین فرزندانم که همگی ( سه پسر و یک دختر)  پس از سال‌ها تمرین و ممارست با تاسیس گروه موسیقی «رها» بصورت حرفه ای در حوزه موسیقی فعالیت دارند.

*باید اعتراف کنم که از لسان الغیب «حافظ» نمی‌توان به راحتی گذشت

وی درخصوص میزان تایثر پذیری و علاقه خود به دیگر شاعران گفت: باتوجه به گستردگی ادبیات ایران بنده دلبسته همه مسائل فرهنگی و بخصوص شعرا و نویسندگان هستم اما باید اعتراف کنم که از لسان الغیب «حافظ» نمی‌توان به راحتی گذشت و یا شاعران عصر و البته از شنیدن و بهره بردن از آثار شعرای شهر خودمان هم غافل نیستم.   

انتهای پیام / 92