به گزارش صبح الوند، فاطمه زارعی  در گفت و گو با خبرنگار صبح الوندبه بیان اهمیت شناخت شخصیت بوعلی سینا پرداخت و گفت : باید از وجود آرامگاه این شخصیت بزرگ بهره ببریم و حداقل شناخت و معرفت خود را نسبت به این دانشمند بالابرده و او را به خوبی بشناسیم.

*بوعلی سینا در قرن چهارم متولد شده است

مدیر موزه بوعلی سینا به بیان خلاصه ای از زندگی حکیم بوعلی سینا پرداخت و گفت :حکیم بوعلی سینا در اواخر قرن چهارم ه. ق در سال 370 ه. ق در روستای افشانه به دنیا آمد از آنجا که  پدر این دانشمند بزرگ اهل بخارا بوده و به خاطر شغل امور مالیاتی و دیوانی که برعهده داشته مجدد به شهر بخارا برمیگردد .

وی به بیان نقش مهم پدر حکیم  در تربیت وی پرداخت و گفت: عبدالله سینا  بعد از مدتی متوجه هوش بالای فرزند خود می شود و حکیم از همان ابتدا مورد تعالیم پدر خود قرار گرفته و بعد از آن نیز قرآن ، حساب ، علوم فارسی ، ریاضی و عربی  را از دانشمند هم عصر خود یعنی عبدلله ناتلی فرا میگیرد.

*حکیم در سن 10 سالگی حافظ کل قران شده است

زارعی بیان کرد: بوعلی سینا در سن 10 سالگی قرآن را  به طور کامل حفظ  کرده  و با توجه به علاقه ای که به  فنونی همچون منطق ، الهیات، خلقیات و فلسفه داشته، ابتدا مطالعات عرفانی خود را  با تفسیر قرآن شروع میکند و روز به روز بر علم خود می افزاید

وی عنوان کرد: با توجه به دست نوشته های بوعلی سینا میتوان فهمید که وی  تا سن 12 سالگی از مظهر عبدلله بن ناتلی و دیگر دانشمندان زمان خود بهره برده است.

وی بااشاره به همت حکیم بوعلی سینا در کشف پاسخ های بی جوابش اظهار کرد: در این خصوص بوعلی سینا در جایی نوشته که اگر نمیتوانستم مطالب و سوالاتی که  برایم به وجود می آمد را حل کنم با مطالعات فراوان به همه پاسخ ها می رسیدم به طوری که در سن 16 سالگی علم پزشکی را به راحتی پیدا کردم و فهم آن  برایم بسیار ساده بود، او میگوید با تلاشی که داشتم  شبانه روز خواب به چشمم  نمیرفت و علاقمند به خواندن هر کتاب و دانشی بودم که باید جواب مسائل را پیدا میکردم .

*توجه بوعلی سینا به گرفتن وضو  برای یافتن راه حل مسائل

مدیر موزه بوعلی سینا ادامه داد: بوعلی سینا  اگر به مسئله ای برمی خورد و جوابش را نمیدانست  وضو میگرفته  و به مسجد می رفته و اگر باز هم جواب آن را در مسجد بدست نمی آورد به مطالعه روی می آورده و حتی در صورتی که خواب به چشمانش می امد در خواب  هم درگیر مسئله می شده و آن را در خواب حل مینموده.

وی با اشاره به اینکه بوعلی سینا از تجربیات دانشمندان زمان خود هم استفاده می کرده گفت: با توجه به اینکه دانشمندان معروف  هندی، سوری وغربی در دوره ی بوعلی سینا وجود داشتند وی از تجربیات آن ها استفاده میکرده و کتاب های زیادی را در رابطه با علم پزشکی می خوانده است.

*در سن 18 سالگی اوازه بوعلی سینا در اذهان می پیچد

زارعی عنوان کرد:حکیم بوعلی سینا در سن 18 سالگی چنان تبحری در پزشکی و دیگر فنون پیدا میکند که به سرعت آوازه او  به سراسر نقاط ایران و سایر کشورهای نزیک به ایران میرسد ولی با توجه به این که در آن زمان ایران  یکپارچه نبود و به گفته خودش اگر حمایت شاه سامانی وجود نداشت نمیتوانست از کتابخانه بزرگی که در شهر بخارا بوده استفاده کند.

مدیر موزه بوعلی سینا به بیان القاب بوعلی سینا پرداخت و گفت: لقب شیخ الرئیس، امام الحکما و امیر پزشکان در آن زمان  به بوعلی سینا داده شد وبه گفته  وی تا پایان 18 سالگی هر دانشی که وجود داشت را مطالعه کرده و پس از آن دانشی را به دانش خود افزوده نکرده و هرچه بدست آورده از تجربیات بوده است.

وی به بیان زمان فعالیت بوعلی سینا در دوره سامانیان پرداخت و گفت: از دید تاریخی در اواخر دوره سامانیان بوعلی سینا موفق می شود یکی از شاهزاده های سامانی را درمان کند و همین موجب میشود بتواند از کتابخانه ای که در آن زمان  در پایتخت ایران در شهر بخارا وجود داشته بهره ببرد که در نوشته های خود اشاره کرده که این کتابخانه عظیم  دهلیزهای زیادی داشته و هرکدام از این اتاق های تو درتوی به یک فن علوم و دانش اختصاص داشته است.

وی افزود: حکیم در خصوص این کتابخانه میگوید من تا به حال چنین کتابخانه ای ندیده بودم و این کتابخانه برای من ارزشمند بوده و موفق  شدم تمام آن کتاب ها را مطالعه کنم.

وی گفت: بوعلی سینا بعداز مدتی که حکومت سامانیان مورد زوال قرار گرفت  مجبور می شود به خوارزم رود وبرای  مدتی در دربار آن ها باشد و چون پس از مدتی امیر سامانی فوت میشود وی مجبور میشود به سمت جنوب خراسان قدیم برود که شامل شهرهای بخارا، سمرقند  و هرات بوده و لازم به ذکر است که این سه شهر از شهر های  مهم ایران بودند که درآن زمان دارای دانشمندان  و هم عصر با بوعلی سینا بودند.

زارعی به بیان زمانی که بوعلی سینا کتاب قانون را نوشته اشاره و افزود: حکیم پس از مدتی به گرگان امروزی میرود ، وی تقریبا 32 سال داشته  که در منزل ابومحمد شیرازی میهمان میشود و کتاب قانون که مرتبط با بحث پزشکی است مینویسید و نگارش آن را تا مدتها ادامه میدهد ؛ او شاگردانی  از جمله ابوعبید جوزجانی‌ که در گرگان با او آشنا میشود را نیز آموزش میدهد ؛ ابوعبید آنقدر به ابوعلی سینا علاقمند بوده که حتی لحظه مرگ  بوعلی سینا هم در کنار بالین او بوده است.

وی با اشاره به زمان ورود بوعلی سینا به همدان گفت: بوعلی سینا در 405 هجری قمری به شهر ری  و قزوین سفر میکند و سپس به همدان می آید و به مدت 9 سال حاکم شهر همدان را مداوا و دعوت او را برای وزارت  میپذیرد ؛ طی 9 سال وزارت او اتفاق های زیادی می افتد  و همانطور که اشاره شد آن زمان حکومت های غرب کشور را شمس الدوله دیلمیان در دست میگیرد و جنگ های داخلی رخ میدهد و ابوعلی سینا  علاوه بر شرکت در جنگ ها،  شاگردانی را هم تربیت کرده است.

مدیر موزه بوعلی سینا ادامه داد: بعداز فوت شمس الدوله اتفاقاتی تلخ  برای حکیم  بوعلی سینا می افتد و در دربار دشمنی هایی برعلیه بوعلی سینا می شود و او را به مدت 4 ماه در زندان می اندازند ، اما حکیم در آن مدت هم  بیکار نمی ماند و کتاب شفا را کامل میکند وی همچنین کتابهای قولنج و هدایت را مینویسد ؛ بعد از رهایی از حبس حکومت به پسر شمس الدوله میرسد  واین بار حکیم درجه ی  وزارت در دربار  سماالدوله را نمی پذیرد.

وی افزود: حکیم  مدتی را به صورت پنهانی در همدان و در منزل دوستان خود از جمله ابوعطار قالب همدانی و شخصی به نام ابوسعید دخوک همدانی سپری میکند  و سپس مخفیانه از همدان خارج و به اصفهان میرود و به مدت 12 سال در آنجا زندگی میکند که طی 12 سال نیز اتفاقات زیادی برای وی رخ میدهد،  در دست نوشته های حکیم آمده که در خدمت حاکم شهر اصفهان بوده و در سفرهای تفریحی و جنگی او نیز شرکت میکرده اما در آخرین جنگ که  توسط محمود غزنوی شکست  میخورند سخت بیمار میشود.

زارعی به بیان دلایل مادام السفر بودن بوعلی سینا پرداخت و گفت: متاسفانه حکیم توسط محمود غزنوی مورد تعقیب قرار میگیرد  و به همین علت  بوعلی سینا تا پایان عمر خود مادام السفر میشود و از شهری به شهری کوچ میکند؛ گرچه سلطان محمود غزنوی هیچوقت موفق نشد بوعلی سینا را دستگیر کند اما تاثیرات منفی روی زندگی و اقدام های حکیم  در مسیر دانش گذاشته است.

وی عنوان کرد: بوعلی سینا بعد از اصفهان  به شهر های ایذه  و گلپایگان میرود و  دو سالی دراین شهرها اقامت داشته ، سپس تصمیم میگیرد دوباره به همدان برگردد و در سال 428 هجری قمری در میان  راه و در سن 58 سالگی فوت می کند.

مدیر موزه بوعلی سینا با بیان اینکه بسیاری از نوشته های بوعلی سینا توسط دشمنان به آتش کشیده شده است افزود: بسیاری از نوشته های حکیم توسط  دشمن جلوی چشمانش به آتش کشیده میشود و نوشته های خود را از دست میدهد.

*بوعلی سینا 440 کتاب نگاشته است

وی به بیان آمار تعداد کتاب های بوعلی سینا پرداخت و گفت: حکیم بزرگوار بیش از 440 کتاب مینویسد و در حال حاضر 220 اثر به نام بوعلی سینا هست که 111 اثر دقیقا مشخص است که  متعلق به بوعلی سینا است  و معروف ترین کتاب او قانون است که کتاب مرجع و دایره المعارفی بوده که در زمان خود معجزه قرن  محسوب شده  گرچه حکیم تاکید دارد برای جمع آوری آن از تجربیات دیگر پزشکان نیز استفاده کرده اما این کتاب معجزه قرن بوده است.

*وجود 50 اثر از اثرات بوعلی سینا در موزه

زارعی با بیان اینکه مجموعا  50 اثر از اثرات  حکیم در مجموعه آرامگاه بوعلی سینا می باشد، ادامه داد: حکیم یافته های خود در علم پزشکی را در پنج  کتاب به صورت علمی بیان میکند و از بین این پنج کتاب،  کتاب سوم آن 7 جلد است و در حال حاضر هم  مباحث آن راهگشای علم  پزشکی هستند؛ حدود 40 سال از صنعت چاپ  در اروپا گذشته بود که برای اولین بار کتاب قانون بوعلی سینا در ایتالیا برای اولین بار  به چاپ رسید.

وی افزود: کتاب دیگر او که شفا  نام دارد و حکیم آن را در زندان به پایان میرساند کتابی است فلسفی و در آن زمان فقط 100 سال از عمر فلسفه گذشته بود و حکیم از کتاب های فلاسفه یونانی مطالعه می کرده اما  کتاب شفای او بسیار جامع درعلم فلسفه، علوم اجتماعی و سیاسی ،ریاضی و موسیقی است.

*بنای آرامگاه در سال 1330 ساخته شده است

زارعی در ادامه با اشاره به بنای مقبره آرامگاه بوعلی سینا گفت: بنای آرامگاه شیخ الرییس  برای اولین بار در سال 1330 توسط مهندس هوشنگ سیحون طراحی و اجرا میشود ، وی کارهای زیبایی به جای گذاشته و جا دارد از او یاد و قدردانی کنیم.

*بنای ارامگاه تلفیقی از چندین دوره معماری است

وی ادامه داد: طراحی بنا توسط مهندس سیحون  بسیارموفق آمیز بوده و تلفیقی از چندین دوره معماری  ایرانی است و  آرامگاه شیخ الرئیس 12 ستون  و 28 متر ارتفاع دارد واین 12 ستون به منزله 12 دانشی است که بوعلی سینا داشته و از شخصیت او در ساختار بنا استفاده کرده ؛ همانطور که توضیح داده شد وی از اشکال هندسی مختلفی استفاده کرده که هر کدام مفهوم هایی دارد و همینطور 10 ستونی که در ایوان شرقی بنا است به منزله 10 قرنی است که از حضور وی میگذرد.

مدیر موزه بوعلی سینا افزود: در قسمت فوقانی که پشت بام و برج آرامگاه وجود دارد هم باغچه هایی به کار برده که اشاره ای به اولین باغ های ایرانی در بابل دارد که این باغ ها توسط شاه بابل برای همسرش ساخته شده است و معمار او هم ایرانی بوده  است.

وی ادامه داد:  ساختار بنا از سنگ های گرانیتی است که از دل کوه های الوند توسط خود حجارهای همدانی ها استخراج شده و یکی از استادکارها ، که استاد حنیفه  هستند و در حال حاضر در قید حیات می باشند.

وی تاکید کرد: جالب توجه است ابعاد سنگ ها دقیق حجاری شده و در قسمت های بیرونی هم شکل سنگ ها به حالت طبیعی حفظ شده و این زیبایی کار را نشان میدهد.

زارعی با اشاره به رساله ای که زیر برج آرامگاه جانمایی شده است گفت: زیر برج آرامگاه صندوقچه ای است که رساله ی کوتاهی در مورد مرگ  نوشته شده و  دور تا دور صندوقچه ریخته گری شده؛ قبر اصلی در پایین است و آن صندوقچه به صورت نمادین میباشد و اشاره به  نوشته های رساله مرگ بوعلی سینا است و به عربی است و کار ریخته گری آن هم توسط کشور چک است و از جنس  برنز است.

وی ادامه داد: در قسمت تحتانی بنا دوسالن وجود دارد که مختص نمایش آثار موزه است ؛ یکی آثار نوشته های بوعلی سینا و دیگری مربوط  به نگهداری و نمایش ظروف شیشه ای  که بیشتر مختص نگهداری داروها بوده و تابلوهایی که به طب قدیم اشاره دارد می باشد و همه نشانده این است که ایران در طب پزشکی  قوی بوده  است.

وی در ادامه  به بیان جزییات فوت و دفن بوعلی سینا پرداخت و گفت:  مکان حاضر در اصل باغ ابوسعید دخدوک بوده که وقتی که بوعلی سینا در میانه راه فوت می شود ابوعبید جوزجانی شاگرد معروف حکیم، دوتا از غلامان و محمود برادر بوعلی سینا به همراهش بودند حکیم را به این باغ می آورند.

وی ادامه داد: طبق گفته ابوعبید جوزجانی آنها شیخ را به باغ ابوسعیددخدوک که پشت حصار شهر همدان اورده و دفن می کنند که بعدها ابو سعید هم کنار قبر بوعلی سینا دفن می کنند اما چون آرامگاه به اسم حکیم بوعلی سینا است سنگ قبر یکپارچه و هر دو قبر پوشیده شده و نوشته ها مربوط به شیخ الرییس است .

*نسبت به بوعلی سینا معرفت پیدا کنیم

مدیر موزه بوعلی سینا  با اشاره به این که هر چه از حکیم بوعلی سینا بگوییم کم است گفت: متاسفانه مردم ما اکتفا بر این کردند که بوعلی سینا فقط یک پزشک است در صورتی که برگردن ماست که نسبت به او معرفت یابیم و این دین را ادا کنیم ؛ درست است که زندگی این حکیم به هزار سال پیش برمیگردد اما همچنان آثار و نوشته های بوعلی سینا به خصوص در حوزه پزشکی چراغ راه پزشکان بوده و راه را هموار کرده و همواره شاهد آنیم که انوار دانش های بوعلی سینا روشنی بخش علوم و فنونی بوده که در قرن حاضر با آن ها مواجه هستیم .

وی در پایان تصریح کرد: وقت آن رسیده که مسئولین از نظر ساختار شهری همدان  دغدغه مند تر عمل کنند به خصوص از شهردار محترم این انتظار را داریم  تا به فکر پارکینگ های متعدد در این اطراف باشند و مسافرین و بازدید کنندگان راحت تر بتوانند به این مکان بیایند؛ مشکلاتی در ساختار های شهری از قبل بوده و هنوز هم هست و باید فکری به حال این قضیه شود.

انتهای پیام/