به گزارش صبح الوند به نقل از شبنم همدان، غاز فصل فروش برنج ایرانی و قیمت های گران آن ما را بر آن داشت تا در مورد برنج های ایرانی و وارداتی و تفاوت ها و بازار فروش آنها گزارشی داشته باشیم.

برنج از جمله اقلام مصرفی خانوارها و دومین غله پر مصرف پس از گندم است. این گیاه از دیرباز در مناطق مختلف دنیا به ویژه هند، چین و ایران کشت می شده و قدمت کاشت آن در ایران به پیش از میلاد مسیح بازمی گردد. افزایش جمعیت ایران و ذائقه ایرانی موجب شده است که برنج قوت غالب مردم کشور باشد. این قضیه موجب می شود میزان تولید برنج داخلی جوابگوی مصرف خانوارها نباشد و همین امر موجب ورود برنج های خارجی به کشور شده است.

تا چندی پیش برنج های تایلندی و اروگوئه به عنوان اقلام وارداتی به کشور می آمدند و میهمان برخی سفره های ایرانی بودند تا اینکه برنج های دانه بلند با ظاهری آراسته و قد و قامتی کشیده موفق شدند دل بیشتر مردم را ببرند و خود را در دل مردم ایران جا کردند.

این برنج های خوش قد و قامت و خوش تراش در ابتدا چنان قدرتمند و آراسته وارد بازار شدند که گوی سبقت را از برنج بومی و اصیل و معطر ایرانی بردند و مثل مارهای خوش خط و خال سفره های ایرانی را خوش رنگ و بی عطر کردند.

سرانجام با اعتراضاتی که بر سر برنج های هندی و واردات بیش از حد آنها در سالهای گذشته در کشور به پا شد و آگاهی هایی که در مورد این برنج ها به مردم داده شد واردات آنها کاهش یافته است.

مشتریانی که فقط برنج ایرانی مصرف می کنند و اعتراض به قیمت نجومی برنج ایرانی

برای آگاهی از کم و کیف مصرف برنج در همدان به سراغ مردم می رویم تا نظر آنها را بپرسیم. یکی از مشتریانی که هرساله برنجش را از یکی از مراکز پخش برنج ایرانی تهیه می کند می گوید: من و خانواده ام فقط برنج ایرانی مصرف می کنیم. هم ذائقه اعضای خانواده و هم سلامت و کیفیت برنج موجب می شود که هرگز به سمت برنج های خارجی نرویم.

در مورد قیمت برنج میپرسم. می گوید: هر سال افزایش قیمت برنج ما را شوکه می کند و این افزایش قیمت فشار زیادی به خانواده ما که کارمند هستیم وارد می کند اما ترجیح می دهیم برنج ایرانی مصرف کنیم  ولی با این قیمت های بالا مجبوریم به میزان کمتری بخریم .

یکی از کارمندان می گوید قیمت بالای برنج ایرانی موجب شده است تا ما به میزان کم بخریم یعنی هر ماه چند کیلو برنج خریداری می کنیم اما متاسفانه تا پایان سال هر ماه بر قیمت برنج افزوده می شود و ما مبلغی بیش از ماه قبل باید بپردارزیم.

یکی از همشهریان در مورد مصرف برنج های خارجی می گوید: ما مجبوریم برنج ایرانی را با وجود قیمت بالا مصرف کنیم چون معده همسر من حساس است و به محض خوردن برنج های دانه بلند دچار درد شدید و مسمومیت می شود.

در این میان خانواده هایی هم هستند که محصول خارجی را بر ایرانی ترجیح می دهند. از بانویی که برنج دانه بلند خارجی خریده است می پرسم چرا برنج ایرانی مصرف نمی کنید؟ می گوید اولین دلیل آن قیمت بالایش است برای یک کارگر تهیه برنجی با قیمت بالای ده هزار تومان خیلی سنگین است ولی الان با 45000 تومان یک کیسه ده کیلویی برنج می خرم و مدت ها از ان استفاده می کنیم.

یکی از همشهریان علت خریدش  را پخت خوب و ظاهر زیبای برنج خارجی می داند و می گوید بدون دردسر و دغدغه یک برنج خوش پخت می پزم و این برایم خیلی راحت تر از چخت برنج شمال است.

پخش کننده های برنج و سود بیشتر برنج ایرانی

به سراغ کلی فروشان برنج می رویم . بیشتر آنها هر دو نوع ایرانی و خارجی را دارند و بسته به سلیقه مشتریان برنج را عرضه می کنند . بیشتر آنها می گویند در سال های اخیر سطح آگاهی بیشتر خانواده ها بالا رفته و  به سمت مصرف برنج ایرانی روی آورده اند. این در حالی است که برنج ایرانی برای فروشنده به طور متوسط 10 درصد سود دارد اما برنج های خارجی زیر 3 درصد سود دارند.

یکی از فروشندگان از بازار رقابتی و تعداد زباد پخش کننده ها صحبت می کند. این فروشنده می گوید در سال های اخیر به قدری تعداد پخش کننده های برنج در همدان افزایش یافته است که اگر غفلت کنیم از غافله جا مانده ایم. این بازار رقابتی موجب شده است که برنج را با حداقل سود به فروش برسانیم. این افزایش فروشندگان و بالا رفتن قیمت برنج ، کار برنج فروشان قدیمی را کساد کرده است.  

قنبر طلب یکی از تجار برنج ایرانی است که می گوید: امروزه بیشتر محصولات برنج متعلق به کارخانه دار است و ما مستقیم برنج را از کارخانه تهیه می کنیم. وی می گوید ما به عنوان کلی فروش برنج تنها 3 درصد سود از برنج ایرانی کسب می کنیم.

وی میگوید: بیشتر مغازه های کلی فروشی سالیانه 150 تن برنج می فروشند. این فروشنده که سابقه ده ساله در بازار برنج دارد در مورد قیمت برنج می گوید اگر خانواده ها تمایل به مصرف برنج ایرانی داشته باشند برنج ایرانی منطقه جنوب قیمت مناسب تری دارد و از 5300 تومان قیمت آن شروع می شود و برنج های گرانتر مربوط به شمال کشور است که تا 11 هزار تومان قیمت آن بالا می رود. قیمت برنج های هندی از 4500 تا 5500 است و برنج های پاکستانی که طرفداران بیشتری نسبت به برنج هندی دارند با فیمتی بین 5200 تا 6500 در بازار عرضه می شود.

نجائی یکی از پخش کننده های برنج ایرانی است که 14 سال در این کار است. وی می گوید با وجود اینکه برنج ایرانی بین 2 تا 3 برابر برنج های خارجی قیمت دارد ولی مشتریان ما به کیفیت اهمیت می دهند و ترجیح می دهند کمتر مصرف کنند اما فقط برنج ایرانی مصرف کنند.

 برنج ایرانی که با چند واسطه به دست فروشنده می رسد در نهایت با توجه به نوع آن با قیمتی بین 7 تا 13 هزار تومان به مشتری فروخته می شود. این فروشنده میگوید این قیمت بالا موجب شده است که بازار فروش ما نسبت به قبل کاهش یابد اما مشتریان ما هنوز هم ترجیح می دهند برنج ایرانی مصرف کنند.

تاجری که ادعا کرد پرندگان برنج هندی نمی خورند

یک تاجر با تجربه می گوید: من به عنوان یک شخص نا آگاه نمیتوانم حکمی برای مردم صادر کنم و بگویم چه برنجی سلامت دارد . چه برنجی سالم نیست اما از تجربه سالها کار در زمینه برنج صحنه هایی را دیده ام که خودم از مصرف برنج های دانه بلند امتناع میکنم. ما بارها شاهد بودیم که وقتی برنج ها از ته بار ریزش دارد پرندگان برنج های ایرانی را می خورند اما از مصرف برنج های هندی خودداری می کنند. این کار پرندگان موجب می شود به سلامت و ترکیبات این برنج ها شک کنم. و بارها نیز موش هایی را مشاهده کردم که با خوردن این برنج ها مرده اند. البته باد از کارشناسان و افراد متخصص علت را جویا شوید.

نحوه فراوری برنج های هندی و علت بوی بد آنها

به سراغ یک منبع آگاه رفتیم که در مورد برنج هایی که مردم ادعا می کنند در سلامت معده و گوارش آنها اثر سوء دارد مطالعه بیشتری داشته است و اطلاعاتی در مورد آنها دارد. این فرد آگاه فراوری برنج های هندی را برای ما شرح داد. وی گفت: برای پایین آمده قیمت محصول باید تلفات و شکست برنج در کارخانه به حداقل برسد که قیمت تمام شده آن کمتر شود. به همین دلیل فراوری بر روی این محصولات یک مرحله بیشتر از برنج های ایرانی انجام می شود. در این مرحله برنجی که هنوز داخل پوسته و سبوس است بخار داده می شود وقتی برنج بخار میگیرد حالت الستیسیته گرفته و شکسته نمی شود. اما این بخار دادن موجب می شود کمی از روغن گیاهی اشباع که در سبوس برنج وجود دارد وارد دانه برنج می شود و رنگ آن تغییر می کند. رنگ متمایل به زرد برنج های هندی به دلیل نفوذ همین روغن است. اما این روغن اشباع وقتی یک مدت می ماند و اکسید می شود بوی بدی شبیه بوی زهم میگیرد و ایجاد بوی نامطبوع در این برنج ها می کند.

وی ادامه داد: مدت نگهداری این برنج های گرمادیده کمتر از برنج سفید ایرانی است اما قیمت تمام شده آن بسیار کمتر است. معمولا تجار برای اینکه بتوانند برنج را برای مدت بیشتری نگهداری کنند به آنها مواد قارچ کش و افت کش می زنند و همین عامل موجب می شود این برنج دچار آفت و شپشک نمی شود. این موضوعی است که اگر هر یک از فروشندگان برنج های هندی بپرسید آن را تایید می کنند درحالیکه برنج ایرانی اگر یک سال بماند دچار شپشک می شود. این مواد قارچ کش و آفت کش موجب آسیب رساندن به بدن انسان می شود. و پرندگان و حیوانات به دلیل وجود این مواد از برنج های هندی تغذیه نمی کنند.

نظر معاونت غذا و داروی همدان  در مورد برنج های وارداتی

برای پیگیری این مطلب به معاونت غذا و داروی همدان رفتیم و با رئیس نظارت بر سلامت مواد غذایی در استان همدان در مورد برنج های وارداتی صحبت کردیم.

حجت الله کمکی در مورد برنج های واردادتی گفت: همه برنجی های وارداتی اعم از پاکستای ، اروگوئه، هندی و محصولات دیگر کشورها قبل از اینکه وارد کشور شوند توسط معاونتهای غذا و داروی شهرهای مرزی مورد آزمایش قرار میگیرند.

وی بیان داشت: همه برنج های موجود در بازار که به صورت قانونی وارد کشور شده باشند، پس از نمونه برداری کلیه آیتم های مورد نظر از جمله فلزات سنگین در آنها اندازه گیری شده و همه خصوصیات شیمیایی ، فیزیکی و ارگانیک آنها آزمایش می شود و پس از آنکه مورد تأیید معاونت غذا و دارو قرار گرفتند وارد بازار می شوند.

وی به مردم اطمینان داد: همه اقلام برنجی که از طریق قانونی وارد کشور می شوند قطعا مورد تأیید معاونت غذا و دارو هستند و برای مردم مشکلی ایجاد نمی کنند.

وی اذعان داشت : در مورد همه مواد خوراکی وارداتی کنترل صورت میگیرد و قبل از ورود مواد به داخل کشور نظارت انجام می شود و همه شرکت های وارد کننده موظف هستند مجوزهای لازم را از معاونت غذا و دارو کسب کنند. پس از اخذ مجوز پروسه نمونه برداری در محل ورود انجام می شود.

کمکی بیان کرد: ادعای فروشندگان و مردم در بازار مستند نیست و نمی توان به آنها اطمینان کرد. و چون مستند علمی برای این ادعاها وجود ندارد قابل اثبات نیست.

از آقای کمکی در مورد طول عمر طولانی برنج های هندی پرسیدم و اینکه چرا بر خلاف برنج ایرانی که ارگانیک و طبیعی است آفت به سراغ این نوع برنج ها نمی رود؟

وی پاسخ داد: این موضوع در معاونت غذا و دارو مورد تایید نیست و ظاهرا این ادعا هم ادعایی بی اساس و کذب است. وی افزود: تاییده هایی که از مراجع وارد کننده اخذ می شود این برنج ها را از نظر مواد تشکیل دهنده تایید می کند. و همچنین نمونه هایی هم از محصول در آزمایشگاه نگهداری می شود که پس از مدتی شاهد شپشک زدن آن بوده ایم. و ادعایی که برنج های هندی را حتی آفت هم نمی خورد از نظر ما کاملا رد شده است.

هشدارهای رئیس مؤسسه تحقیقات برنج ایران 

در پایان گزارش سعی کردم با تحقیقات بیشتر اطلاعات شخصی ام را در مورد برنج های خارجی تکمیل کنم. صحبت های مردم و گفته های ضد و نقیض کارشناسان من را به تحقیق و تفحص اینترنتی واداشت و در یک گشت زنی کامل و جامع در سایت های معتبر به پورتال جامع خانه برنج ایران سرزدم. جایی که تیر خلاص را بر ماجرای کشمکش برنج های دانه بلند زد . در این سایت رئیس مؤسسه تحقیقات برنج کشور به مردم در مورد خطرات مصرف برنج های دانه بلند هشدار داده است.

در این خبر امده است: برنج های هندی و دانه بلند با وجود ویژگی های غیر معمول مشکوک به دستکاری ژنتیکی هستند و به دلیل داشتن ماده ای به نام «فنول» مصرف آنها موجب بروز سرطان خواهد شد.

با همه این حرف ها و گفته ها قضاوت را به عهده مخاطبین میگذاریم و برای بهبود بازار برنج و کاهش قیمت نجومی برنج ایرانی دعا می کنیم.

انتهای پیام/