به گزارش صبح الوند، با نزدیک شدن به ماه‌های آذر و دی به عنوان آلوده‌ترین ماه‌های کلانشهرهای ایران، بحث آلودگی هوا دوباره داغ شده است.

در همین زمینه، زمزمه‌هایی درباره مصرف مازوت در برخی کلانشهرها و در نتیجه خطر تشدید آلودگی هوا به گوش می‌رسد.

اتفاقی که در یکی دو سال اخیر نیز پرحاشیه شد و تعیین تکلیف درمورد آن هم در نهایت به نتیجه مطلوب و مشخصی نرسید. حالا معاون مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌ زیست، مازوت‌سوزی در شهرهایی مثل تبریز، مشهد و همدان را تأیید کرده است.

با همین موضوع ایوب کاوسی، کارشناس فنی و دکترای برق قدرت در گفتگو با خبرنگار عصرهمدان، گفت: چندین نوع نیروگاه های مختلف داریم، نیروگاه های هسته ای ، نیروگاه های بخار، نیروگاه های سیکل ترکیبی، نیروگاه های گازی، نیروگاه های آبی و نیروگاه های تجدیدپذیر.

وی ادامه داد: نیروگاه هایی مثل شهید مفتح همدان از نوع حرارتی یا بخار هستند که در این گونه نیروگاه، سوخت مصرفی جهت تولید حرارت و گرم کردن بویلر استفاده می شود که باعث تولید بخار آب با فشار بالا شده و از این بخار در جهت چرخاندن توربین بخار و ژنراتور و در نهایت تولید برق استفاده می شود؛ از جمله دیگر نیروگاه ها نیروگاه های گازی است که در این نیروگاه ها از کمپرسور، محفظه احتراق و توربین گاز استفاده می شود و هوای داغ پرفشار، عامل گردش توربین و در نتیجه ژنراتور و تولید برق می شود. درنیروگاه های سیکل ترکیبی بدین ترتیب است که بخش اول همانند نیروگاه گازی است و در بخش دوم هوای داغ  خروجی توربین گاز مورد استفاده یک بویلر بازیاب جهت تولید بخار قرار می گیرد و بخار ایجاد شده منجر به گردش توربین بخار و در نتیجه گردش ژنراتور تولید برق می شود. لذا در این نیروگاه ها تولید برق در دو مرحله صورت گرفته و باعث افزایش بازدهی استفاده از سوخت می شود که نیروگاه پرند از جمله این نوع نیروگاه هاست.

این کارشناس فنی ادامه داد: سوخت نیروگاه های بخار، سیکل ترکیبی و گازی، گاز شهری و گازوییل است اما نیروگاه های بخار در شرایط نبود این دو سوخت ناچارا می توانند از سوخت مازوت نیز استفاده کنند. در نیروگاه های گازی و سیکل ترکیبی اما امکان استفاده از مازوت بدلیل آسیب هایی که به توربین گاز وارد می کند وجود ندارد.

کاوسی اظهار داشت: نیروگاه های آبی از جمله دیگر نیروگاه ها هستند که از آب پشت سد ها جهت گردش توربین آبی و در نتیجه گردش ژنراتور و تولید برق استفاده می شوند. به علت محدود بودن آب پشت سد، این نیروگاه ها تنها در زمان پیک شبکه و جهت کنترل فرکانس وارد مدار می شوند. این نیروگاه ها آلودگی ندارند اما آب زیادی از پشت سد جهت تولید انرژی مورد نیاز است.

وی با توجه به محدودیت های سوخت فسیلی در دنیا و آلودگی ناشی از آن گفت: در حال حاضر هم اکنون نیروگاه های تجدید پذیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته اند. این نیروگاه ها ابتدا صرفه اقتصادی نداشتند اما رشد تکنولوژی و حمایت دولتها باعث شد این نیروگاهها صرفه اقتصادی پیدا کنند.

کاووسی با بیان اینکه در میان نیروگاه های تجدیدپذیر، نیروگاه های بادی و خورشیدی در حال حاضر سرآمد همه هستند، افزود از آنجا که این نیروگاه ها از انرژی باد و خورشید جهت تولید برق استفاده می کنند لذا آلودگی محیط زیستی ندارند و ازاین لحاظ سوخت این این نیروگاه ها پاک محسوب می شوند. از لحاظ مصرف آب این نیروگاه ها به آب بسیار ناچیزی جهت مصرف نیاز دارند. در توربین های بادی آب بسیار کمی در سیستم خنک کاری استفاده می شود و در پنل های خورشیدی نیز آب کمی جهت شستشو پنل ها در طول سال استفاده می شود.

وی با تاکید بر اینکه نیروگاههای سوخت فسیلی را کاملا نمی توان با نیروگاه های سوخت فسیلی جایگزین کرد گفت: این نوع نیروگاه ها محدودیت هایی دارند که باید به آنها توجه شود؛ از جمله اینکه در ایران وزش باد مناسب در مناطق خاصی از کشوروجود دارد و اکثرا وزش باد در تابستان رخ می دهد و در طول روز نیز وزش باد یکسان نیست. لذا همواره این نیروگاه ها با تمام ظرفیت در مدار نیستند؛ در مورد نیروگاه های خورشیدی، نصب آن در اکثر نقاط کشور امکان پذیر است اما باید دقت داشت که این نیروگاه ها شب ها انرژی تولید نمی کنند و توان تولیدی آنها از صبح شروع به افزایش پیدا کرده و در ظهر به بیشترین حالت می رسد و سپس کاهش می یابد. لذا انرژی تولیدی این نوع نیروگاه ها همواره در دسترس نیستند.

دکترای برق اضافه کرد: از طرف دیگر اکثر تولید انرژی نیروگاه های بادی و خورشیدی در تابستان و در طول روز که شبکه برق در پیک مصرف خود قرار دارد صورت می پذیرد و از این دیدگاه نیز مزیت مضاعف برای کمک به شبکه در شرایط پیک مصرف دارند.

کاوسی افزود: استان همدان با داشتن ۵۰٫۴۱ مگاوات نیروگاه تجدید پذیر که اکثر آن از نوع نیروگاه خورشیدی است از پیشروان نصب این نیروگاه ها در ایران محسوب می شود که امید است با حمایت دولت میزان آن افزایش یابد.

وی نیروگاه مفتح را یکی از نیروگاه های قدیمی همدان دانست که از سیستم خنک کاری تر استفاده می کند و اخیرا احداث برج های هلر جهت تغییر نوع سیستم خنک کاری نیروگاه از نوع تر به نوع خشک در دست اقدام قرار گرفته است. استفاده نوع سیستم خنک کاری جدید نیروگاه باعث می شود آب زیادی هدر نرود و مصرف آب بسیار کاهش پیدا کند.

به گزارش عصرهمدان؛ پیش از این فتح الله توسلی، نماینده مردم بهار و کبودرآهنگ در مجلس گفته بود: نیروگاه شهید مفتح از سوخت مازوت استفاده می‌کند که برای سلامت مردم منطقه بسیار مضر است و باید حذف شود.

سعید نظری عضو شورای شهر و پزشک همدانی نیز در گفتگو با خبرنگار عصرهمدان، گفت: مازوت یک سوخت سنگین است که در ایران تولید و مصرف می شود و براساس استاندارهایی دسته بندی می شود.

وی افزود: در ایران گرد ۲۸۰تا ۳۸۰ مورد استفاه قرار می گیرد که در کوره جات و مقاطعی که سوختهای دیگر کم هستند به ناچار استفاده می شود.

نظری با بیان اینکه ترکیبات گوگردی و سولفاتها و نیتراتها مازوت را تشکیل داده اند گفت: اگر این دود وارد جامعه شود و بیشتر از حد مجاز باشد باعث مشکلات قلبی، عروقی و آسم و حساسیت های شدید خواهد شد.

وی افزود: مقدار ترکیبات در مازوت در مقدار ۱۰ppm مجاز است و جای نگرانی نیست اما اگر بیشتر شود سمی و خطرناک می شود که در همدان چنین موردی وجود ندارد.

نظری ادامه داد: مازوت سبک و سنگین مشکل ایجاد می کند که باعث مشکلات تنفسی می شود و در حالت سنگین مازوت با ذرات معلق ترکیب و باران اسیدی ایجاد می شود.

آنچه به نظر می رسد سوخت مازوت در کلانشهرها وجود دارد اما هر کدام از مسئولین سعی می کنند به نحوی آن را به نحوی دیگر بیان کنند اما آنچه مهم است آلوده شدن هوا در شهرهاییست که مازوت در آن ها استفاده می شود که باید حتما توصیه هایی برای شهروندان در نظر گرفته شود.

گزارش از محبوبه اکبری