به گزارش صبح الوند، نمایشنامه‌خوانی رویکرد جدیدی در تئاتر جهان و به تبع آن ایران است. اما از آنجا که هنر نمایش از دیرباز در همدان از جایگاه خاصی برخودار و پرداختن به این بخش هم در بین اهالی این هنر مورد توجه قرار دارد. امری که در سال های نه چندان دور حتی جشنواره ای هم به همین نام در همدان برگزار می‎شد و علاقمندان به خوانش نمایشنامه های خود می‎پرداختند.

اما متاسفانه طی سال‌های اخیر و با عدم مدیریت مسوولان این مهم هم به فراموشی سپرده شد تاجائیکه فعالان این حوزه به ناچار برای روشن نگه داشتن چراغ نمایش‌نامه خوانی رو به برگزاری جلسات خود با همکاری بخش خصوصی آورده‌اند. بطوریکه معمولاَ عصر جمعه‌های هر هفته مراسم نمایش‌نامه خوانی در محل فروشگاه شهرکتاب همدان برگزار می‌شود و علاقمندان بسیاری هم برای دیدن این برنامه‌ها به این مکان مراجعه می‌کنند. به منظور بررسی بیشتر شرایط و تاثیرات اجرای این برنامه با چند تن از فعالان تئاتر همدان گفت‌و‌گویی انجام داده ایم که حاصل  آن در ادامه ارائه می‌‌گردد.

*نمایشنامه خوانی‌ها باید با برنامه‌ریزی و مدیریت انجمن نمایش باشد

در همین رابطه مسوول سابق انجمن هنرهای نمایشی همدان در گفت‌و‌گو با ما اظهارکرد: اینکه هنرمندان تئاتر ما محل دیگری را بجز سالن های اداره ارشاد برای انجام فعالیت های هنری و بخصوص نمایشنامه خوانی انتخاب کرده اند، نشان دهنده عدم وابسته بودن آنها به این مکان ها است.

کیانوش بهروزپور با بیان اینکه این امر موجبات تمرکز زدائی را نیز فراهم کرده است، گفت: بهترین راه این است که در سراسر شهر و در هر مکان مناسبی که اجرای نمایشنامه و یا تئاتر صحنه ای و خیابانی وجود دارد، فعالیت تئاتری انجام گیرد.

وی افزود: اما باید از برگزارکنندگان و مدیران فروشگاه شهر کتاب که فضای لازم را برای فعالیت هنرمندان شهر آماده ساخته اند، تشکر ویژه ای داشته باشیم زیرا که این عزیزان با اینکه  هیچگونه مسئولیتی در این زمینه ندارند اما از فعالیت های فرهنگی و هنری استقبال می کنند .

بهروزپور با تاکید براینکه البته می باید که این نمایشنامه خوانی ها با برنامه ریزی و مدیریت مناسبی از طرف انجمن نمایش صورت می گرفت، ادامه داد: دوستانی که اجرای نمایشنامه خوانی دارند اگر چه شاید کار آنها  همانند اجرای تئاتر هزینه های زیادی برایشان به همراه نداشته باشد اما قطعاَ برای اجرای خود هزینه هایی صرف می کنند که باید تامین شود.

مسوول سابق انجمن هنرهای نمایشی همدان افزود: در گذشته نشست های نمایشنامه خوانی زیر نظر انجمن نمایش انجام می گرفت و ما سعی می کردیم تا هزینه های آنها را هرچند اندک بود ولی درحد توان خود، جبران کنیم بخصوص برای دوستان تازه‌کار و جوان و یا حتی پیشکسوتان .

وی با بیان اینکه علی رغم میل باطنی و علاقه فراوانی که به این جلسات دارم  اما به دلیل مشغله کاری فرصت زیادی برای دیدن اجرای این نمایشنامه‌ها نداشته ام، گفت:  البته نمایشنامه هایی هم داشته ام که شاید بخاطر هزینه های زیاد یا امکانات محدود خود، قادر به تولید نمایش آنها نبوده ام لذا اگر شرایط و امکان حمایت از آنها در اینگونه جلسات باشد حتما برای اجرای نمایشنامه خوانی آنه اقدام خواهم کرد.

این کارگردان تئاتر همدان تاکید کرد: مهم این است که از هنرمندانی که در این زمینه فعالیت می کنند باید به نحو شایسته ای حمایت کرد زیرا در سایه تلاش این عزیزان   چراغ نمایشنامه خوانی همچنان در همدان روشن است و اجازه نمی دهند که کمرنگ شده و یا از بین برود. 

وی با بیان اینکه البته در سالیان پیش جشنواره نمایشنامه خوانی در همدان اجرا می‌شد که چند دوره آن هم، همزمان با اردیبهشت تئاتر برگزار شد، افزود: متاسفانه در سال‌های اخیر این جشنواره که موجبات ایجاد انگیزه در بین اهالی تئاتر و بخصوص جوانان را به دنبال داشت، هم  برگزار نمی‌شود که امیدواریم مسوولان در این مورد تجدید نظرهای لازم را داشته باشند.

*هنرمندان تئاتر، شهر کتاب را به سالن و پلاتوها ترجیح می‌دهند

یکی دیگر از فعالان تئاتر همدان هم گفت: باتوجه به اینکه مسوولان فروشگاه شهرکتاب فضای مناسبی را برای نمایش‌نامه‌خوانی در اختیار هنرمندان قرار داده اند، بسیاری از هنرمندان تئاتر این مکان را برای خوانش نمایش‌نامه به سالن‌ها و پلاتوهایی که به ندرت در اختیارشان قرار می گیرد و با استقبال چندانی هم از طرف مردم مواجه نمی شود، ترجیح می دهند.

مریم رازانی اظهارکرد : این فرصت از این جهت بسیار مغتنم است که بجز گروه‌های هنری بخشی از مردم را هم با این شیوه نمایش که می‌تواند حلقه اتصال دورخوانی و اجرای صحنه ای تلقی گردد، آشنا و به آن علاقمند می‌سازد.

وی افزود: از سوی دیگر ممکن است آثار کم ارزش و باصطلاح بازاری هم جایی در این میان برای خود بازکنند یا غلط خوانی‌های رایج هم که در کتاب‌های صوتی به وفور وجود دارند به پیکر این رویکرد نسبتا" تازه، ضربه وارد کنند.

نویسنده کتاب « هنوز هیچ‌کس نیستم» با بیان اینکه نمایشنامه‌خوانی در شهر کتاب در اوایل کار خود به سر می‌برد و خوشبختانه تأثیرات اش هم تاکنون مثبت بوده و البته هنوز با دشواری مواجه نشده است، اظهارکرد: برای این که این حرکت فرهنگی به ضد خودش تبدیل نشود بهتر است مدیران محترم این مرکز نشست‌هایی با دست اندرکاران این رشته در جامعه هنری و یا فرهنگی داشته باشند و در خلال آن راهکارهایی اتخاذ کنند.

وی ادامه داد: لذا اگر چه مسوولیت هرگونه خطا به عهده گروه‌های اجرایی است، اما بهتراست شهرکتاب نیز برای پیشگیری از بیرهه رفتن این حرکت فرهنگی، تدابیری بیاندیشد.

رازانی گفت: برای محقق شدن این مهم بهتر است یک یا چند تن از آگاهان این رشته توسط گروه‌ها انتخاب شوند و از نظرات آنها صرفاَ در راستای انتخاب و درک متن و نحوه اجرا، بدون پرداختن به حواشی معمول و مرسوم استفاده شود.

*هیچ هدفی در انتخاب متون نمایشنامه‌ها دیده نمی‌شود

اما سرپرست گروه نمایشی هناسه نیز با بیان اینکه هدف از خوانش نمایش‌نامه بیشتر حول محور معرفی متن برای عرضه به گروه‌ها و کارگردان ها است، اظهارکرد: خوشبختانه این مهم رفته رفته شکل و قالبی مستقل پیدا کرده است.

روح الله صالحی که جمعه گذشته خوانش نمایش‌نامه « اندوه پرنده بر وزن کُتل» به نویسندگی و کارگردانی وی در همدان انجام شد، گفت: روشن نگه داشتن چراغ صحنه به هر شکل و شمایلی ارزشمند است و استان همدان شاید تنها استانی بوده که در این سال‌ها به صورت مداوم پروسه خوانش را - از جشنواره نمایش‌نامه‌خوانی تا نشست‌های خوانش-  اجرا کرده است.

وی افزود: اما به نظر می‌رسد که سادگی و کوتاهی زمان تمرین و صد البته عدم هزینه برای آکسسوار و غیره همچنین پروسه تمرین، باعث گرایش به سمت خوانش شده است که این با روح این جریان مغایرت دارد. بطوریکه تداوم آن، باعث ریشه زدن و جریان بخشی خواهد شد و صد البته برنامه لذا در این جا هیچ هدفی در انتخاب متون دیده نمی‌شود و این نگران کننده است.

صالحی با تاکید بر اینکه نگرانی از بابت عدم استقبال تماشاگر باعث شده تا بلیط فروشی هم برای این اجراها انجام نشود، ادامه داد: رایگان شدن در دراز مدت چندان مطلوب نیست و نمایشنامه خوانی کارکردی شبیه شب شعر  پیدا می کند که هدف اغنای روح شاعر است و همین که بخواند کافیست و این با هدف نمایش نامه خوانی مغایرت دارد بنابراین می بینیم که در دو سال گذشته کمتر از انگشتان یک دست، متون خوانده شده به پروسه اجرا رسیده که با هدف دیده شدن و تشویق کارگردان ها به انتخاب متن در تضاد است.

بدون شک حرکت خودجوش فعالان و علاقمندان به هنر نمایش‌نامه خوانی را باید به فال نیک گرفت و از مدیران و مجموعه شهرکتاب نیز به پاس حمایت از این اتفاق هنری تقدیر کرد اما آنچه مسلم است رمز موفقیت و استمرار این جلسات صداقت، وحدت کلمه و همکاری همه هنرمندان و دست اندرکارانی بوده که مکان های خصوصی  هرچند محدود را به ساختمان های عریض و طویل و سالن های اداره ارشاد ترجیح داده ‌اند. می‌طلبد در ادامه راه و با استفاده از نظرات و تجربیات اهالی فن در جهت هر چه بهتر اجرا شدن این برنامه اهتمام ورزند.

انتهای پیام/