استاد احمد بگلریان را همه اهالی فرهنگ و هنر و بخصوص علاقمندان به هنر نمایش میشناسند. هنرمند پیشکسوت عرصه تئاتر و سینمای همدان و کشور که بیش از 50 سال است در این حوزه مشغول فعالیت است و در همه زمینههای تئاتر از جمله بازیگری، کارگردانی، نمایشنامه نویسی، داوری جشنوارههای مختلف و تدریس و البته حضور در سریال و فیلمهای سینمایی و تله فیلمها را در کارنامه هنری خود دارد. خبرنگار ما با این هنرمند دوست داشتنی گفتوگویی انجام داده است که در ادامه میخوانید.
*شروع فعالیت هنری
استاد بگلریان در ابتدا در خصوص نحوه شروع فعالیت هنری خود گفت: در حدود سال 1341 و در دوران نوجوانی و برای اولین بار توسط عمویم (که در آن زمان در واحد موسیقی ارتش فعالیت میکرد و خود نیز در لابلای اجرای پردههای نمایش به اجرای موسیقی میپرداخت) برای تماشای تئاتر به یکی از سالنهای لاله زار تهران رفتم و آنجا بود که نخستین بار با هنر تئاتر آشنا شدم و از نزدیک اجرای بازیگران، دکور و صحنه و غیره را مشاهده کردم که البته برایم بسیار جالب و حتی شگفت انگیز بود و باعث شد تا به این هنر علاقمند شوم و بعد از مراجعت به همدان و در دوران دبیرستان نیز با همکلاسیهایم به اجرای نمایشهایی در سطح مدرسه بپردازیم.
اما در سال 1348 و در نتیجه آشنایی با آقای نصرالله عبادی که آن زمان از تحصیلکردهها و فعالان تئاتر همدان بودند، تحت نظر ایشان آموزش دیده و شروع بکار کردم و از آن زمان تا کنون بطور پیوسته در این زمینه فعالیت دارم.
در ابتدا بازیگر بودم و به ایفای نقش بیشتر علاقه داشتم اما در ادامه و بخصوص بعد از انقلاب کارگردانی و بیشتر در حوزه نمایشنامهنویسی فعالیت داشتم از این رو متن بیشتر کارهای تولید شدهام هم، از نوشتههای خودم بوده است و لذا نگارش چیزی حدود 24 نمایشنامه و کارگردانی بیش از 35 نمایش را در کنار نوشتن 10 فیلمنامه و سریال که در اکثر شبکههای استانی کشور پخش شدهاند را تا کنون داشتهام، همینطور کار در تله فیلمها، سریالها، و تئاترهای مختلف.
البته تخصص من فعالیت در حوزهکودکان است و 5 نمایشنامه از بنده هم تحت عناوین « به دنیا آمدن، کارکردن و مردن»، «روزهای آرام آقای آرام»، «جشن تولد»، « زنگ انشاء »، « زمان بی سایه» و دوعنوان دیگر نیز به نامهای " بوعلی سینا" و " تپۀ وداع" به چاپ رسیده است.
*ادبیات سرچشمه و منشاء هنر است
وی که دبیر بازنشسته هنر و ادبیات همدان است، با بیان اینکه شغل معلمی و فعالیت در این حوزه را بسیار دوست دارم و همچنان علاقمندم، اظهارکرد: در ابتدا در دانشسرای تربیت معلم به مدت دو سال تحصیل کرده و سپس وارد آموزش و پرورش شدم و با توجه به اینکه رشته تخصصیام ادبیات بود و از طرفی هم علاقه و فعالیت هنری هم داشتم، کمکم به تدریس هنر و بخصوص نمایش در مدارس هم پرداختم و در این مدت بیشتر معلم هنر بودم تا ادبیات.
بگلریان با تاکید براینکه ادبیات سرچشمه و منشاء هنر است؛ افزود : در تمام این سالها همیشه سعی کردم که چه در مدارس و چه فعالیتهای هنری دیگر خود، هر آنچه که در اندیشه و توان دارم را به دانش آموزانم، آموزش دهم تا بتوانند برای آینده خود و جامعه مفید باشند که در این بین تعداد زیادی از شاگردانم به درجات بالای علمی هم رسیده و البته برخی هم شاید راه را گم کرده باشند.
این پیشکسوت تئاتر همدان که دارای خانوادهای کاملاَ هنری است، در این خصوص گفت: بعد از ازدواج، همسرم هم وارد حوزه تئاتر شد و در بیشتر نمایشهایم وظیفه طراحی و اجرای گریم را برعهده داشت و دو فرزندم (نیما و نوشین) هم هر کدام دارای تحصیلات عالیه در حوزه نمایش بوده و در این زمینه فعالیت دارند، همچنین دامادم (صابر دارپوئی) آهنگساز بوده و در این بخش فعالیت دارند و البته باران (نوهام) هم با اینکه سن چندانی ندارد اما بازیگر توانایی بوده و سال گذشته نیز عنوان بهترین بازیگر خردسال جشنواره تئاتر کودک و نوجوان را کسب کرد.
*در جمع خانوادگی ما حرفی جز تئاتر وجود ندارد
وی با تاکید براینکه در جمع خانوادگی ما حرفی جز تئاتر وجود ندارد، افزود: نمایش و بحث و بررسی در این حوزه همیشه بیشترین زمان را در گفتوگوهای خانوادگی ما به خود اختصاص داده و به نوعی میتوان گفت که در خانواده ما همیشه صحبت از هنر و تئاتر است.
نویسنده فیلمنامه سریال ماه منیر، عوامل متعددی را در حضور فرزندان و خانواده خویش در جمع فعالان تئاتر، دخیل دانسته و گفت: گذشته از استعداد و توانائیهای فردی، عوامل محیطی هم نقش زیادی در این اتفاق داشتهاند، بطوریکه فرزندانم از کودکی با خودم به سالنهای محل تمرین و اجرای نمایش آمده و از نزدیک با این هنر آشنا شدند یا اینکه وقتی همیشه در خانه صحبت از نمایش بود، باعث شد تا آنها هم علیرغم استعداد و پتانسیلهای فراوانی که در رشتههای دیگر داشتند (که شاید حتی میتوانستند امروز در آنها موفقتر باشند) در نهایت فعالیت در حوزه هنر و بخصوص تئاتر را انتخاب کردند.
*در حوزه تئاتر بزرگسالان بخصوص در سالهای اخیر توفیق چندانی نداشتهایم
وی در خصوص وضعیت تئاتر امروز همدان اظهارکرد: خوشبختانه تئاتر امروز همدان بخصوص در حوزه کودک و نوجوان از جایگاه مناسبی برخوردار بوده و توانسته است خود را به عنوان یکی از قطبهای مطرح این حوزه معرفی کند که مهمترین دلیل آن هم برگزاری جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان در این شهر است.
داور بخش مسابقه ایران بیست و چهارمین جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان با تاکید براینکه تلاش برای نگه داشتن این جشنواره در همدان و اجرای بهتر آن، در سالهای آینده باید سرلوحه کار مسئولان و فعالان تئاتر استان قرار گیرد، افزود: شاید تاکنون کسی به این نکته توجه نکرده یا پژوهشی در این خصوص انجام نداده باشد که وقتی اینقدر تولیدات تئاتر کودک در استان افزایش داشته و خانوادهها علاقمند به تماشای نمایشهای این ژانر شدهاند، چقدر در پرورش و آموزش کودکان و حتی افزایش میزان آگاهای و فرهنگ سازی برای نسلهای آینده تاثیرگذار بوده است.
وی ادامه داد: برگزاری این جشنواره باعث شده تا نه تنها فعالان نمایش استان پویاتر و عمیقتر به این مساله نگاه کنند بلکه کودکان و حتی خانوادههای همدانی نیز علاوه بر دیدن نمایشهای بومی متعدد در طول سال، حداقل یک هفته از سال را نیز با نمایشهای برتر کشور و حتی خارجی زندگی کنند و برای تماشای آنها به سالنهای اجرا بیایند.
بگلریان گفت: از طرفی دست اندرکاران نمایش همدان نیز از نزدیک با آخرین دستاوردها و تولیدات مطرح داخلی و خارجی و هنرمندان برجسته آنها آشنا شده، ارتباط گرفته و میتوانند از دانش و تجربیات آنان برای بالابردن کیفیت تولیدات خود استفاده کنند.
وی با بیان اینکه اما در حوزه تئاتر بزرگسالان متاسفانه بخصوص در سالهای اخیر توفیق چندانی نداشتهایم، اظهارکرد: به عقیده بنده دلیل اصلی آن عدم نیازسنجی و بازاریابی اندیشه از طرف کارگردانان و تولیدکنندگان این آثار است. بطوریکه این عزیزان باوجود زحمات زیادی که دراین راه متحمل شده و گاهاَ هم حتی هزینههای شخصی زیادی برای تولیدات خود متقبل میشوند اما کمتر بر اساس شرایط روز و ذائقه مخاطبین همدان، دست به تولید آثار نمایشی میزنند که این امر منجر به عدم نارضایتی و استقبال مخاطب از اجرا ها میشود.
*تئاتر دانش آموزی زیر بنای تئاتر کشور است اما در مدارس ما کوشش جدّی برای پیشرفت آن وجود ندارد
بگلریان که یکی از فعالان حوزه تئاتر دانش آموزی نیز هست در خصوص ارزیابی خود از شرایط این ژانر از تئاتر همدان با بیان اینکه همه آموزشهای لازمه از مدرسه شروع میشود، پس میتواند بحث جدّی قلمداد شود، ولی واقعیت چیز دیگری است، اظهارکرد: تئاتر دانش آموزی زیر بنای تئاتر کشور است اما متاسفانه در مدارس ما کوشش جدّی برای پیشرفت آن وجود ندارد و سالی یکبار جشنوارهای با شرکت مدارس محدودی شکل میگیرد که بیشتر هم بحث رفع تکلیف است لذا تنها به صرف علاقهمندی تعداد کمی از دانش آموزان و همت برخی از مدیران گهگاه تئاتر اجرا میشود.
وی ادامه داد: صد سال پیش جبار باغچهبان به اهمیت نمایش برای کودکان پی برد و تئاتر کودکان در ایران از مدرسه را آغاز و پایهگذاری کرد و امروزه میبینیم که نمایش؛ رکن اصلی آموزش و خلاقیت محسوب شده و پرورش ذهنی و کشف توانمندیهای پنهان کودکان و ایجاد تحرکات بدنی، فکری و ذهنی کودکان، با ابزاری به نام تئاتر صورت میگیرد.
این کارگردان تئاتر با تاکید براینکه آموزش و پرورش هیچگاه نگاه جدّی به چنین مقوله آموزشی نداشته است، گفت: در سالنهای نمایشی که در اختیار آموزش و پرورش است، به ندرت تئاتر اجرا میشود، بنابراین تا زمانیکه به هنر تئاتر بهعنوان ابزاری برای گسترش خلاقیت و نوعآوری در پرورش کودکان ما نگاه نشود و ضرروت تعلیم و تربیت از طریق تئاتر مهم گرفته نشود، ما نمیتوانیم، بگوئیم که تئاتر دانشآموزی داریم لذا تا رسیدن به جایگاه واقعی آن راه درازی باید طی کرد.
در تحول همدان به سمت پایتخت گردشگری، کوششی در زمینه فعالیت های فرهنگی و هنری انجام نگرفته است
وی در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید بر نقش مؤثر تئاتر در فرهنگسازی جامعه و همچنین معرفی بیشتر همدان بهعنوان پایتخت گردشگری آسیائی از نمایش بهعنوان یکی از تاثیرگذارترین هنرها در پیشبرد اهداف فرهنگی هر جامعهای یاد کرده و گفت: با توجه به ارتباط مستقیم و رودررویی که تئاتر با مخاطب دارد از این هنر میتوان به خوبی در جهت اشاعه پیامهای اخلاقی و اجتماعی در بین گروههای مختلف اجتماع استفاده کرد.
بگلریان افزود: همانطور که انجام فعالیتهای فرهنگی و هنری در تحولات محیطی و فرهنگ شهر نقش بسزایی دارند، میتوان گفت که هر نوع تحول و اتفاقی هم در محیط زندگی ما بر این فعالیتها و بخصوص تئاتر تاثیر خواهد گذاشت.
وی با بیان اینکه معرفی یک شهر بهعنوان شهر و پایتخت گردشگری بر اساس داشتههای آن شهر صورت میپذیرد که شاخصههای آن قدمت، تمدن، فرهنگ و ادبیات و هنر است، ادامه داد: همدان نخستین شهر ساخته شده به دست بشر است و عدهای از پژوهشگران بر این باورند که قدمت همدان حتی از سایر شهرهایی همچون رم هم بیشتر است، بنابراین وقتی چنین تمدنی پشتوانه این شهر قراردارد، به درستی میتواند مبدل به پایتخت گردشگری آسیا شود لذا حضور تمدن چند هزار ساله و آثار تاریخی و بافت شهری در کنار انجام فعالیتهای فرهنگی و هنری مناسب، میتواند نقش مهمی را در ایجاد چنین فضایی ایجاد کند.
این پیشکسوت تئاتر همدان گفت: هنر تئاتر هم در این بین از نقش ویژهای برخوردار است و گردشگران با دیدن تئاتر در همدان اهمیت فرهنگ و هنر این شهر را بیشتر درک میکنند، زیرا که یکی از شاخصههای شهرهای گردشگری سالنهای تئاتر، سینما و موسیقی، موزهها و کتابخانههاست.
وی با تاکید براینکه متاسفانه در تحول همدان به سمت پایتخت گردشگری، کوششی در زمینه فعالیتهای فرهنگی و هنری انجام نگرفته است، اظهارکرد: هیچ سالن سینما، تئاتر، موزه و یا سالنهای اجرای موسیقی اضافه نشده است و به صرف ساختن پیادهرو و لکهگیری آسفالت خیابانها، نمیتوان شهر را به پایتخت گردشگری آسیا تبدیل کرد و بدون شک داشتن زیر ساختهای فرهنگی و هنری لازمه چنین مباحثی است و هنگامی میتوان به چنین خواستههایی رسید که در این زمینهها هم فعالیتهای اساسی انجام گرفته باشد.
*تولید سریال و تله فیلم در همدان به دست فراموشی سپرده شده است
این نویسنده و بازیگر سریالهای تلویزیونی با بیان اینکه در گذشته همدان از نظر ساخت سریال و تله فیلم و حتی فیلمهای سینمایی گامهای خوبی را برداشته بود اما متاسفانه و بنابه دلایل مختلفی امرزه این امر کاهش فراوانی داشته و به ندرت چنین اتفاقی در عرصه فیلمسازی استان ما رخ میدهد، اظهارکرد: به نظرم علت این مساله را باید از مدیران صداوسیمای مرکز همدان پرسید که چرای بجای برنامههای سطحی و نازل به ساخت سریال و تله فیلمهای مناسب نمیپردازند.
وی گفت: مردم تا کِی ما باید برنامهها و تولیدات آرشیوی سالهای گذشته را ببینند؟ شاید یکی از دلایل کاهش بییندگان تلویزیون همدان همین مساله باشد و در واقع تولید سریال و تله فیلم در همدان به دست فراموشی سپرده شده است و رغبتی در صداو سیما برای تولیدات فرهنگی بومی دیده نمیشود و شاید مدیران صدا و سیمای همدان در طی عملکرد شان به این نتیجه رسیدهاند که بهتر است همدانیها کانالهای تلویزیونی دیگران را ببینند.
*تئاتر عرصه ارائه فرهنگهای متفاوت است
پرسش بعدی ما از استاد بگلریان در مورد تاثیر اجرای نمایشنامههای خارجی در همدان است که وی با بیان اینکه اجرای نمایشنامههای خارجی بلحاظ استحکام و ساختارهای نمایشی درست و مطرح کردن مسائل اساسی انسانها، اقدام شایستهای است، گفت: بنیان هنر تئاتر در خارج از ایران شکل گرفته و نمایشهای بسیاری از سالیان دور و همچنین عصر پیدایش تمدنها در یونان، رم و سایر سرزمینهای کهن نوشته شدهاند که اجرای آنها برای ایرانیها هم خالی از لطف نبوده و بی شک تماشاگران ما با دیدن این نمایشها از دیدگاهها و نظرات دیگران هم آگاهی پیدا میکنند.
وی افزود: به همین دلیل متون خارجی میتواند بر ادبیات نمایشی ما تاثیرات مناسبی بگذارد و اجرای مناسب آنها یکی از دلایل پیشرفت تئاتر ملی ما خواهد بود، اما متاسفانه اجراهای نمایشنامههای خارجی در شهر ما به ندرت اتفاق میافتد اما هر بار هم که چنین اجراهایی صورت میپذیرد، مورد اقبال علاقمندان قرار میگیرد.
این نویسنده خوش ذوق تئاتر با تاکید براینکه تئاتر عرصه ارائه فرهنگهای متفاوت است و دیدگاههای مختلفی را در اختیار مردم قرار می دهد، ادامه داد: اگر بپذیریم که تئاتر خواستگاه نیازهای بشیریت است، پس باید با اندیشههای دیگران آشنا شد، سبکها، روشها و تکنیکهای اجرایی در آثار خارجی مسائلی است که تماشاچیان ما علاقمند به دیدن آنها هستند در مسیر اندیشههای انسانی آنها قرار میگیرند.
نتیجه رسیده ام که زندگی و دیگر هیچ ... .
اما صحبت پایانی ما با این هنرمند محجوب در مورد سرگرمیهای امروز او بود که خواندن و نوشتن را از عمده فعالیتهای روزانه خویش عنوان کرده وگفت: این روزها مشغول نوشتن رمانی با عنوان "کوچه فرنگی ها" هستم که قصه آن، همدان در سالهای 40 تا 57 است اما نمایشنامه و گاهی هم مقالات پژوهشی مینویسم و یک مجموعه از چهار نمایشنامه برای کودکان آماده چاپ دارم و البته بعضاَ هم تئاتر اجرا میکنم و برخی مواقع هم در کلاسهای آموزشی تئاتر تدریس میکنم و گاهی هم برای دیدن تئاتر به تهران میروم یا اینکه فیلم میبینم و موسیقی گوش میدهم و به عبارتی دیگر زندگی میکنم و به این نتیجه رسیدهام که زندگی و دیگر هیچ ... .
انتهای پیام/
دیدگاه شما